ΑΝΔΡΕΑΣ ΣΑΓΚΟΥΝΑ (1808-1873) ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΤΡΑΝΣΥΛΒΑΝΙΑΣ

ΑΝΔΡΕΑΣ ΣΑΓΚΟΥΝΑ (1808-1873) ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΤΡΑΝΣΥΛΒΑΝΙΑΣ – Η ζωή και το έργο του

Ο Ρουμάνος θεολόγος Theodor M. Popescu (1893-1973), μιλώντας για την ανάγκη μελέτης της εκκλησιαστικής ιστορίας αναφέρει: «Πιστή προστάτιδα του παρελθόντος της, η ορθόδοξη εκκλησία δέχεται την ιστορία με ρεαλισμό, τόσο στις δύσκολες στιγμές και λύπες, όσο και στις χριστιανικές χαρές στο πέρασμα των αιώνων. Ευρισκόμενη εκτός πεδίου του δυτικού ανταγωνισμού, δεν στοχεύει στην ατομική επιτυχία, δεν κρύβει τις πληγές της, δεν αρνείται τις ελλείψεις της, δεν μπορεί και δεν θέλει να αλλάξει το παρελθόν και πιστεύει πως η ιστορία δεν μπορεί να έχει διαφορετική μορφή από τη σημερινή. Καμμία από τις άλλες χριστιανικές εκκλησίες δεν είναι διατεθειμένη, όπως η ορθόδοξη, να δεχτεί την ιστορία με τέτοιο ρεαλισμό».

Έχοντας υπόψη τα παραπάνω, επεχείρησα με την παρούσα μελέτη, που υποβλήθηκε το έτος 2006 ως διδακτορική διατριβή στο τμήμα ποιμαντικής και κοινωνικής θεολογίας της θεολογικής σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, να παρουσιάσω μια πτυχή της ιστορίας της ορθόδοξης εκκλησίας της Ρουμανίας, όπως αυτή αποκαλύπτεται μέσα από τη ζωή και το έργο του μητροπολίτη Τρανσυλβανίας Ανδρέα Σαγκούνα. Ενός εκκλησιαστικού άνδρα, για τον οποίο οι Ρουμάνοι, ορθόδοξοι και μη, ομιλούν ακόμα και σήμερα με ιδιαίτερη ευγνωμοσύνη. Ο Ρουμάνος ιστορικός Nicolae Iorga (1871-1940) γράφει για τον μητροπολίτη Ανδρέα Σαγκούνα: «Το παράστημα, η μορφή με τη διαπεραστική ματιά και την πλατειά γενειάδα έχει μείνει στη μνήμη όλων. Στη γενική συνείδηση σταθερά και αισθητά έμεινε το γεγονός πως αυτός ο σοφός γέροντας έμοιαζε από τον επισκοπικό του θρόνο σαν βασιλεύς. Ένας άξιος ποιμένας του λαού και τιμητής των καιρών, στους οποίους δεν υποτάχτηκε, όπως συνήθως συμβαίνει, αλλά ανέστρεψε τις δυσκολίες προς όφελός του. Όσο η ρουμανική γλώσσα θα ομιλείται στην άλλη πλευρά των Καρπαθίων, στο Ardeal του ανατολικού χριστιανισμού ακόμα κι αυτοί που ενώθηκαν με τη Ρώμη, στο μέλλον θα ενθυμούνται αυτόν τον άνθρωπο».

Το έργο που ανέλαβα με σκοπό τη βιογραφία του μητροπολίτη Ανδρέα Σαγκούνα, απαιτούσε επισκέψεις στο Sibiu και σε άλλες πόλεις της Ρουμανίας, καθώς και στη Βιέννη της Αυστρίας, όπου ερεύνησα τα κατά τόπους αρχεία και τις βιβλιοθήκες με την προσδοκία να ανακαλύψω στοιχεία για την ποιμαντική, πολιτιστική και διπλωματική δράση του. Ο Αρμάνος (Βλάχος) στην καταγωγή και από τους δύο γονείς του Α. Σαγκούνα είχε ρουμανική συνείδηση και αγωνίστηκε πραγματικά υπεράνθρωπα, αν αναλογιστεί κανείς τα δεδομένα και τις συνθήκες της εποχής του, για το έθνος του και την ορθοδοξία. Για την προσφορά του στην αναστύλωση της ορθοδοξίας στην Τρανσυλβανία αλλά και λόγω του ανεπίληπτου βίου του, η ιερά σύνοδος της ιεραρχίας της ορθοδόξου ρουμανικής εκκλησίας, προέβη στην αγιοκατάταξή του στις 29 Νοεμβρίου 2011, ορίζοντας ως ημέρα εορτασμού της μνήμης του την 30η Νοεμβρίου. […]

(Απόσπασμα από τον πρόλογο του βιβλίου)

 

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΑΝΔΡΕΑΣ ΣΑΓΚΟΥΝΑ (1808-1873) ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΤΡΑΝΣΥΛΒΑΝΙΑΣ – Η ζωή και το έργο του

ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ

ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΕΚΔΟΣΗΣ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Η ορθόδοξη μητρόπολη Τρανσυλβανίας από την ίδρυσή της μέχρι την εποχή του μητροπολίτη Ανδρέα Σαγκούνα

Α.- Από την ίδρυση της ορθόδοξης μητρόπολης Τρανσυλβανίας μέχρι το έτος 1529

Β.- Από την οθωμανική κυριαρχία στην Τρανσυλβανία μέχρι την εποχή του μητροπολίτη Ανδρέα Σαγκούνα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α’

Η ζωή του μητροπολίτη Ανδρέα Σαγκούνα μέχρι την εκλογή και χειροτονία του σε επίσκοπο Τρανσυλβανίας

1.- Οικογένεια, σπουδές, μοναχική κουρά, χειροτονία

2.- Ο αρχιμανδρίτης Ανδρέας Σαγκούνα έξαρχος στην επισκοπή Τρανσυλβανίας

3.- Η εκλογή και χειροτονία του αρχιμανδρίτη Ανδρέα Σαγκούνα σε επίσκοπο Τρανσυλβανίας

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β’

Ο Ανδρέας Σαγκούνα ως επίσκοπος Τρανσυλβανίας

1.- Η δραστηριότητα του επισκόπου Ανδρέα Σαγκούνα στην πανεθνική συνέλευση του Blaj, (3-5 Μαίου 1848)

2.- Η δραστηριότητα του επισκόπου Ανδρέα Σαγκούνα κατά την επανάσταση του 1848

3.- Η δραστηριότητα του επισκόπου Ανδρέα Σαγκούνα στη σύνοδο του 1850

4.- Η αντιπαράθεση του επισκόπου Ανδρέα Σαγκούνα με τη σερβική ιεραρχία

5.- Η ίδρυση του τυπογραφείου «Arhidiecezane»

6.- Η έκδοση της εφημερίδας «Telegraful Roman»

7.- Η ίδρυση σχολείων

8.- Η ίδρυση της ιερατικής σχολής και του θεολογικού-παιδαγωγικού ινστιτούτου στο Sibiu

9.- Η ανέγερση μητροπολιτικού ναού στο Sibiu

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ’

Ο Ανδρέας Σαγκούνα ως μητροπολίτης Τρανσυλβανίας και η δράση του μέχρι το θάνατό του

1.- Η επανίδρυση της ορθόδοξης ρουμανικής μητρόπολης Τρανσυλβανίας

2.- Το «οργανικό καταστατικό» της ορθόδοξης ρουμανικής μητρόπολης Τρανσυλβανίας

3.- Η ίδρυση του συλλόγου «AS.TRA.»

4.- Ο θάνατος του μητροπολίτη Ανδρέα Σαγκούνα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ’

1.- Το συγγραφικό έργο του μητροπολίτη Ανδρέα Σαγκούνα

Α)- Πρωτότυπα έργα

Β)- Μεταφράσεις

Γ) Λειτουργικά βιβλία

Δ)- Διδακτικά εγχειρίδια

2.- Οι ποιμαντορικές εγκύκλιοι του μητροπολίτη Ανδρέα Σαγκούνα

3.- Έργα που εκπονήθηκαν με προτροπή του μητροπολίτη Ανδρέα Σαγκούνα

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Ι.- Πηγές

Α)- Κείμενα

Β)- Έγγραφα

ΙΙ.- Βοηθήματα

Α)- Ελληνικά-Μεταφράσεις

Β)- Ξενόγλωσσα

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

Α)- Κείμενα

Β)- Έγγραφα

Γ)- Χάρτες

Δ)- Πίνακες

CONCLUSIONS

ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ

Ελληνικά

Ξενόγλωσσα