ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ
Το κείμενο που περιέχει το στον παρόντα μικρό τόμο είναι καρπός οδυνηράς εμπειρίας. Γράφτηκε τον καιρό της αποφάσεώς μου να παραιτηθώ από τη Δημόσια Εκκλησιαστική Εκπαίδευση, για λόγους «προσωπικής εκτιμήσεως των περιστάσεων». Γιατί δεν θέλησα, με τη δουλειοπρέπειά μου να παρατείνεται η αθλιότητα των περιστάσεων και με την παρατεινόμενη άσκηση της εξουσίας μου πάνω σ’ αυτές να αυξάνεται ο φόβος και όχι αγάπη ή να συντελείται η έκπτωση των Εκκλησιαστικών Σχολών σε ιδρυματικά καταστήματα, όπου αντί του ήθους της ελευθερίας αναπτύσσεται η υποκρισία δασκάλων και μαθητών. Τραγικό δεν είναι να επισημαίνουμε την παρακμή. Τραγικό είναι να υπηρετούμε ή να διαχειριζόμαστε την παρακμή, κι έτσι να απομακρυνόμαστε ή να καταστρέφουμε την ελπίδα.
Γράφτηκε επίσης τον καιρό της αποφάσεώς μου να παραιτηθώ και εξ αφορμής της επισκέψεως στον Ιερό Ναό μου, ενός από το Σεβασμιωτάτους Συνοδικούς, ο οποίος, ομολογώ με πολλή ευγένεια, μου ζήτησε περίπου να απολογηθώ ως υβριστής Επισκόπων, γεγονός που θεώρησα ιδιαίτερα προσβλητικό για την ιερότητα του διδακτικού μου έργου, που πάντοτε προσπάθησα να χαρακτηρίζεται από θεολογική σοβαρότητα και απεριόριστη τιμή προς την Εκκλησία μου. Δεν θέλησα την τριακονταετή προσφορά μου στην Εκκλησιαστική Παιδεία να διασύρω με ανύπαρκτες ενοχές μου, ή γιατί συνειδητοποίησα το πόσο απρεπές είναι να περιμένεις να σε γνωρίσει και να σε τιμήσει η Εκκλησία σου. Η Εκκλησία εξακολουθεί δυστυχώς να αγνοεί την ίδια την Εκκλησιαστική Παιδεία, όταν τα ουσιαστικά προβλήματά της δεν αντιμετωπίζονται με περιστασιακές συγκινήσεις και υποσχέσεις.
Απέφυγα να διαλεχθώ για τα πράγματα της Εκκλησιαστικής Παιδείας, τόσο με την Πολιτεία, όσο και με την Εκκλησία, γιατί τότε έκρινα προτιμότερο να βυθιστώ στις σιωπή μου, συντετριμμένος ενώπιον της περιπέτειας του οράματος της Εκκλησιαστικής Παιδείας. Απάντηση και προς τις δύο αποτελεί αυτό το κείμενο, που γράφτηκε όχι για να επισφραγίσει ένα τέλος, αλλά να επιβεβαιώσει μία απαρχή. Να επιβεβαιώσει την φιλία μου προς μία Ιερωσύνη και μία Θεολογία, που όχι μόνο ο κόσμος, αλλά και η Εκκλησία «ού δύναται λαβείν». Η ελπίδα μου για την Ιερωσύνη και τη Θεολογία υπερβαίνει τα της κρατούσης Πολιτείας και Εκκλησίας και πολύ περισσότερο τον εαυτό μου και τα του εαυτού μου. «… Η μεν τέχνη μακρά, βραχύς δέ ο βίος ημών…» (Όσιος Νείλος ο Ασκητής. P. G., 79. 560).
Το κείμενο αυτό γράφτηκε κυριολεκτικά με αίμα. […]
(Απόσπασμα από τον πρόλογο του βιβλίου)
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ
Ερωτήματα για την Εκκλησιαστική και Νεοελληνική Παιδεία
Η Εκκλησιαστική Παιδεία είναι εκκλησιαστική;
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ
Θεολογικές Σχολές και Εκκλησιαστική Παιδεία
Για μια Ιερωσύνη και Θεολογία τρυφερότητας και ευαισθησίας
Η Ποιμένουσα Ιερωσύνη
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ
Η Ιερωσύνη του σημερινού Κλήρου και η εκ νέου ανακάλυψη του σκοπού της Εκκλησιαστικής Παιδείας
Το «μαρτύριο της συνειδήσεώς μου»
ΑΝΤΙ ΕΠΙΛΟΓΟΥ