ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΜΟΝΗΣ ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΥ ΣΚΙΑΘΟΥ
Όπως φαίνεται από το περιεχόμενο των κωδίκων, η συλλογή απαρτίσθηκε από χειρόγραφα και έντυπα βιβλία που ανήκαν στους πατέρες της φιλοκαλικής αναγέννησης, τους λεγόμενους κολλυβάδες. Εξαιτίας των περιπετειών της μονής αρκετά χειρόγραφα αποξενώθηκαν απ’ αυτήν. Διαθέτουμε σχετική μαρτυρία του Αλέξανδρου Μωραϊτίδη: «Η βιβλιοθήκη της Μονής υπήρξε τωόντι πλουσιωτάτη εις εκδόσεις σπανίας και χειρόγραφα χαρτωά τε και μεμβράνινα. Αλλά καθά ηκούσαμεν παρά των παλαιών μοναχών, αυτή επωλήθη πολλάκις υπό των κατά καιρούς ισχυρών, οίτινες τα πολυτιμότερα αφήρεσαν, σάκκους ολόκληρους πληρώσαντες. Σήμερον δε απέμειναν εκδόσεις μεν εις τόμους 450, χειρόγραφα δε χαρτώα 71, άτινα κατέγραψε λεπτομερώς ο φίλος Καθηγητής κ. Τρύφων Ευαγγελίδης εν τη καλή πραγματεία του περί Σκιάθου (εν Αθήν. 1913)». Ο Τρύφων Ευαγγελίδης στο βιβλίο του αυτό σημειώνει για τον ηγούμενο Νεόφυτο Κοιρανίδη 1869 – 1873: «Ούτος γράφει που εν βιβλίω ότι τω 1872 τα πλείστα των ελλειπών χειρογράφων της βιβλιοθήκης της Μονής εστάλησαν προς το Υπουργείον». Παραθέτουμε και όσα γράφει ο Ευαγγελίδης στην αρχή της περιγραφής του:
«Ως παράρτημα της ιστορίας της νήσου Σκιάθου, έκρινα ουκ από σκοπού να συντάξω κατάλογον των χειρογράφων της βιβλιοθήκης της Μονής ‘’Ευαγγελισμού’’ άπερ ανερχόμενα εν συνόλω εις 71 θεωρούνται κόσμημα αυτής μετά των εντύπων βιβλίων εις 450 ανερχομένων, ων τα πλείστα σπάνια και πολύτιμα, προερχομένα εκ διαφόρων αγορών, προσφορών και μεταφορών παρά διαφόρων ηγουμένων και μοναχών, ων πρώτην θέσιν κατέχει η του εκ Φουρνών Αγράφων ιερομονάχου Ιωσήφ συλλογή (+1833). Αλλά και εξ Αγίου Όρους, και Καρπάθου και Μονής Σουρβίας και εκ Λίμνης υπάρχουσι χειρόγραφα.
Σημειούσθω δ’ ενταύθα ότι τα χειρόγραφα ήσαν πολλώ πλείονα αλλά, κατά καιρούς διαρπαζόμενα ασυστόλως υπό τε ιδιωτών και υπό επίσημον θέσιν κατεχόντων, έφθασαν απομείναντα μόνον εβδομήκοντα και εν, πλην τινων τετραδίων διδακτικών ψυχαγωγικώς διδαχθέντων υπό των εν τη Σχολή της Πάτμου διδασκόντων διδασκάλων, άπερ αφήκα απερίγραπτα, και φέροντα αριθμόν αύξοντα υπό του εκ Κυθήρων δημοσιογράφου κ. Διονυσίου Αλμπανάκη κατά το 1908 επικολληθέντα μέχρι του αριθμού 59, από τούτου δε μέχρι του 71 υπ’ εμού». […]
(Απόσπασμα από την εισαγωγή του βιβλίου
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΜΟΝΗΣ ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΥ ΣΚΙΑΘΟΥ
ΕΥΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΣΕΒΑΣΜΙΩΤΑΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΧΑΛΚΙΔΟΣ, ΙΣΤΙΑΙΑΣ ΚΑΙ ΒΟΡΕΙΩΝ ΣΠΟΡΑΔΩΝ κ. ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΤΟΥ ΦΩΤΙΟΥ ΑΡ. ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΠΟΥΛΟΥ
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΚΩΔΙΚΩΝ
ΠΑΝΟΜΟΙΟΤΥΠΑ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ
ΠΑΝΟΜΟΙΟΤΥΠΑ ΥΔΑΤΟΣΗΜΩΝ
ΕΥΡΕΤΗΡΙΑ
Συγγραφείς και κείμενα
Βιβλιογράφοι
Πρόσωπα και τόποι