Στη μέση και τη νεώτερη ιστορία της Ελλάδος μας βλέπουμε μια μαύρη χλαμύδα ν’ ανεμίζει. Είναι το ράσο, το ορθόδοξο ελληνικό ράσο!… Από πολύ παλιά το ράσο στο Έθνος μας έπαιξε το ρόλο της στοργικής μητέρας. Του έγινε οδηγητής στην ειρήνη και στον αγώνα. Και ανέβαζε τις καρδιές και τις ψυχές των Ελλήνων «στης δόξας τις κορυφές»!
Στα χρόνια τα βυζαντινά – στα τρισένδοξα εκείνα χρόνια – ο κλήρος στάθηκε παντού και πάντοτε πρωτοπόρος. Το τιμημένο ορθόδοξο ράσο βοήθησε την Αυτοκρατορία στο να δημιουργήσει μεγάλο πνευματικό πολιτισμό. Το ράσο, ο κλήρος, από τον πιο ταπεινό λευΐτη μέχρι τον Πατριάρχη, έδινε το παρών και στις κρίσιμες στιγμές και εμψύχωνε το Έθνος και γλύτωνε την Βασιλεύουσα από την εκβαρβάρωση. Και τότε το ταπεινό ελληνικό ράσο, έχοντας στα χείλη τον παιάνα «τη Υπερμάχω Στρατηγώ», υποδεχόταν επικεφαλής του λαού τους δαφνοστεφανωμένους βασιλιάδες του.
Υπέροχα χρόνια για τον Ελληνισμό!
Αλλά και όταν το σάβανο της σκλαβιάς τύλιξε την Πόλη και όλον τον Ελληνισμό, και πάλι τούτο το απλό, απέριττο ρούχο δεν ζάρωσε, δεν μάζεψε στη γωνιά του. Απλώθηκε όμοιο λάβαρο στις κορυφές των βουνών και στις πεδιάδες, στις πόλεις και τα χωριά. Στάθηκε πρωτοπόρο στα γράμματα και στην παιδεία, στην φιλανθρωπία και στους αιματηρούς εθνικούς αγώνες. […] (Από το προλογικό κεφάλαιο του βιβλίου)
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
ΔΥΟ ΛΟΓΙΑ
1.- ΣΑΛΩΝΩΝ ΗΣΑΪΑΣ. Ο ΕΘΝΕΓΕΡΤΗΣ ΤΗΣ ΡΟΥΜΕΛΗΣ 1778 – 1821
Α’ ΣΤΙΣ ΕΠΑΛΞΕΙΣ ΤΟΥ ΕΘΝΟΥΣ
Β’ ΣΤΗΝ ΑΓΙΑ ΛΑΥΡΑ ΤΗΣ ΡΟΥΜΕΛΗΣ
Γ’ «Ο ΔΑΦΝΟΣΠΑΡΜΕΝΟΣ ΔΡΟΜΟΣ»
2.- ΡΩΓΩΝ ΙΩΣΗΦ. Ο ΕΜΨΥΧΩΤΗΣ ΤΩΝ «ΕΛΕΥΘΕΡΩΝ ΠΟΛΙΟΡΚΗΜΕΝΩΝ» 1776 – 1826
Α’. ΧΡΟΝΙΑ ΠΡΟΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ
Β’ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΑΜΒΩΝΑΣ ΣΤΙΣ ΦΥΛΑΚΕΣ
Γ’ ΣΤΗΝ ΙΕΡΑ ΠΟΛΙ
Δ’ ΑΜΑΡΑΝΤΟ ΣΤΕΦΑΝΙ
3.- ΕΦΕΣΟΥ ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ. «Ο ΠΡΟΣΤΑΤΗΣ ΤΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ»
Α’ ΠΤΥΧΕΣ ΔΡΑΣΕΩΣ
Β’ ΤΟ ΠΑΣΧΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΧΤΥΠΗΣΑΝ ΟΙ ΚΑΜΠΑΝΕΣ