ΟΙ ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ ΤΟΥ 1922

ΟΙ ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ ΤΟΥ 1922

Η Μικρασιατική τραγωδία αποτελεί το πιο θλιβερό ορόσημο στη διαδρομή της ελληνικής Ιστορίας και το πιο ισχυρό πλήγμα εναντίον της εθνικής μας υποστάσεως και της εξαπλώσεως του Ελληνισμού, πλήγμα που συνέτριψε τις ελληνικές εστίες στον απέραντο χώρο, που προσδιορίζεται από τη Ριζούντα στο βορρά έως την Αλεξανδρέτα στο νότο και από τη Σμύρνη έως το βάθος, προς την έρημο της Άγκυρας.

Ο Ελευθέριος Βενιζέλος, μιλώντας σε μια προεκλογική συγκέντρωση για τις Γερουσιαστικές εκλογές στις 21 Απριλίου 1929 είπε ανάμεσα σε άλλα: «Η καταστροφή η Μικρασιατική εξεταστέον αν δεν είναι μεγαλυτέρα και από την πτώσιν της Κωνσταντινουπόλεως. Εις την πτώσιν της Κωνσταντινουπόλεως, το έθνος έμεινε εις τας εστίας του, υποταγμένον και δούλον, αλλά έμεινε συνεχίζον την ζωήν του εις τας εστίας του, δεν έπαθε την συμφοράν αυτήν την οποίαν έπαθε…».

Η τρομερή ήττα και η τραγωδία που επακολούθησε ήταν η κορύφωση μιας εφιαλτικής πολιτικής της Τουρκίας, που άρχισε με την είσοδο της στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο (Οκτώβριος 1914), με την πίεση της Γερμανίας και με την εφαρμογή της πολιτικής της «λύσεως του εσωτερικού προβλήματος της Τουρκίας», ένας «αθώος» τίτλος που σήμαινε την εξόντωση των μειονοτήτων της Τουρκίας, με το σύνθημα «Η Τουρκία τουρκική» (αυτός ο «αθώος» τίτλος χρησιμοποιήθηκε και από τον Χίτλερ για την εξόντωση των Εβραίων και των μη Αρείων. Η πηγή της εμπνεύσεως ήταν η ίδια).

Η πρώτη φάση αυτής της πολιτικής, που καθοδηγούνταν από τη γερμανική στρατιωτική αποστολή στην Τουρκία, ήταν η σφαγή των Αρμενίων (1915) και όταν προκλήθηκε παγκόσμια αγανάκτηση και διαμαρτυρία για τη γενοκτονία αυτή, η Τουρκία συνέχισε την ίδια πολιτική με άλλα όμως μέσα: με το λευκό θάνατο, με τις συνεχείς πορείες και εκτοπισμούς, με μαζικές μετακινήσεις ελληνικών πληθυσμών, για στρατιωτικούς, δήθεν, λόγους, μέσα σε παγωνιές και στερήσεις και τουφεκισμούς κατά τις διαδρομές, όπου το μεγαλύτερο μέρος των εκτοπισμένων αφανίζονταν. Η κορύφωση αυτής της τραγωδίας επιτεύχθηκε με την ανέλπιστη ήττα του ελληνικού στρατού και τις ουρανομήκεις φλόγες της Σμύρνης, που οροθετούσαν μια σκληρή καμπή της μοίρας του υπόδουλου Ελληνισμού.

(Απόσπασμα από τον πρόλογο του βιβλίου)

 

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΟΙ ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ ΤΟΥ 1922

Πρόλογος

• Σημειώσεις για τον Πρόλογο

 

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ

Ο υπόδουλος Ελληνισμός, μια τεράστια οικονομική και εκπολιτιστική δύναμη

• Μερικά ακόμα για την πνευματική και πολιτιστική στάθμη του υπόδουλου Ελληνισμού
• Ένας αποκαλυπτικός πίνακας
• Η οικονομική δύναμη του υπόδουλου Ελληνισμού σε αριθμούς
• Μια εξήγηση
• Σημειώσεις για το Πρώτο Κεφάλαιο

 

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ

Η οικονομική κατάσταση της Ελλάδος πριν από την προσφυγική πλημμυρίδα

• Πτώση της γεωργικής παραγωγής
• Σημειώσεις για το Δεύτερο Κεφάλαιο

 

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ

Από το χάος, η απαρχή της ανορθώσεως

• Παλιά «προσφυγικά» ζητήματα
• Ο αριθμός των προσφύγων που έφτασαν στην Ελλάδα
• Το ύψος των δαπανών
• Οι δαπάνες από τα δάνεια
• Αντίλογος στο ύψος των δαπανών για τους πρόσφυγες
• Η εξήγηση της διαφοράς
• Σημειώσεις για το Τρίτο Κεφάλαιο

 

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΕΤΑΡΤΟ

Το θεμελιώδες επίτευγμα: ομοιογενές εθνικά κράτος

• Ήταν αναγκαία η «Σύμβαση Ανταλλαγής»;
• «Συγκέντρωσις της εθνικής μάζης»
• Οι βόρειες περιοχές στα 1912 και 1926
• Μια παρένθεση – Η παχυλή αμάθεια και η τυφλή εμπάθεια
• Σημειώσεις για το Τέταρτο Κεφάλαιο

 

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜΠΤΟ

Δημόσια Οικονομικά: ταχύτατη βελτίωση

• Σημειώσεις για το Πέμπτο Κεφάλαιο

 

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΚΤΟ

Θυελλώδεις απογείωση της αγροτικής παραγωγής

• Λίγη ιστορία
• Διστακτικές απαλλοτριώσεις, αλλά, με πληρωμή προηγούμενα…
• Θυελλώδεις απαλλοτριώσεις
• Η προσφορά του προσφυγικού στοιχείου
• Αλλάζει η θλιβερή εικόνα
• Τα εγκώμια των ξένων
• Η περίφημη σουλτανίνα, που την έφεραν οι πρόσφυγες
• Κτηνοτροφία: συνεχής αύξηση
• Τα αποξηραντικά έργα: νέα γόνιμα εδάφη
• Σημειώσεις για το Έκτο Κεφάλαιο

 

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΒΔΟΜΟ

Βιομηχανία, Εμπόριο: άλματα

• Ποιοι νέοι κλάδοι προστέθηκαν στην ελληνική Βιομηχανία;
• Οι εξαγωγές αυξήθηκαν
• Το εμπόριο
• Σημειώσεις για το Έβδομο Κεφάλαιο

 

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΟΓΔΟΟ

Η δημιουργία εύρωστων αστικών κέντρων και αγροτικών οικισμών. Αύξηση της γεννητικότητας

• Η αύξηση της γεννητικότητας
• Σημειώσεις για το Όγδοο Κεφάλαιο

 

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΝΑΤΟ

Η πνευματική και εκπολιτιστική επίδραση του προσφυγικού στοιχείου

• Οι άνθρωποι της Επιστήμης
• Το Πανεπιστήμιο που δεν έγινε
• Οι άνθρωποι των Γραμμάτων, της Δημοσιογραφίας και των μελετών
• Οι άνθρωποι της Τέχνης
• Σημειώσεις για το Ένατο Κεφάλαιο

 

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΚΑΤΟ

Η «ανταλλάξιμος περιουσία» και η περιπέτειά της

• Η εκτίμηση των περιουσιών
• Πως διατέθηκε η ανταλλάξιμη περιουσία;
• Μετά τη δικτατορία
• Ποια η περιουσία που εγκαταλείφθηκε;
• Το υπουργείο Οικονομικών… δωρητής ξένης περιουσίας
• Η συζήτηση στη Βουλή
• Ποιο το σημερινό ύψος της υπόλοιπης ανταλλάξιμης περιουσίας;
• Τα «χρέη» των αστών προσφύγων και το χρέος του κράτους
• Και η τύχη αυτού του υπόλοιπου; Ταφόπετρα;
• Σημειώσεις για το Δέκατο Κεφάλαιο

 

Μια αναγκαία αποκατάσταση

• «Ο Χριστός ξανασταυρώνεται» του Νίκου Καζαντζάκη και οι πρόσφυγες του 1922 από την Μικρά Ασία

ΓΕΝΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Στατιστικές

ΟΙ ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ ΤΟΥ 1922