ΠΑΥΛΟΣ ΜΕΛΑΣ ΤΟΤΕ ΚΑΙ ΤΩΡΑ
[…] Θέλω να το τονίσω αυτό ιδαίτερα και να το υπογραμμίσω ενωπίον της αγάπης σας, διότι ποτέ, ίσως, ο Παύλος Μελάς, που η θυσία του πυροδότησε τον Μακεδονικό Αγώνα, την εξέγερση ολόκληρου του Ελληνισμού για τη σωτηρία της Μακεδονίας μας από τους Βουλγάρους κομιτατζήδες, δεν ήταν τόσο επίκαιρος όσο είναι σήμερα. Και ποτέ η θυσία του έχει τη σημασία που έχει τώρα. Γιατί και τώρα, καθώς θα δούμε, το ελλαδικό κράτος, βρίσκετε περικυκλωμένο από τις ίδιες δυνάμεις, όπως στα χρόνια του Μακεδονικού αγώνα, και βάλλεται καταιγιστικώς από εχθρούς και άσπονδους φίλους, όπως ακριβώς την εποχή εκείνη. Αλλά πρέπει να ομολογήσουμε, ότι και τότε και τώρα ήταν και είναι το ίδιο ανίσχυρο, σε αγωνία θανάτου και σε πλήρη αδυναμία να υπερασπιστεί διπλωματικώς και στρατιωτικώς τα δίκαιά του και ακόμα την εδαφική του ακεραιότητα. Και εσωτερικώς και εξωτερικώς η ίδια ακριβώς εικόνα. Η δύση του 20ου αιώνα βρίσκει το ελλαδικό κράτος μπροστά στους ίδιους κινδύνους της ανατολής του. Ιδιαίτερα αυτό ισχύει για τη Μακεδονία μας.Δεν είναι, λοιπόν, μόνο το πρόβλημα όπως παρουσιάζεται σήμερα, αλλά και η μακρά ιστορία του, που μόνη αυτή μπορεί να το αναλύσει και να το εξηγήσει.
Φυσικά το θέμα μας απόψε δεν είναι ο Μακεδονικός Αγώνας, αλλά ο Παύλος Μελάς. Τούτο όμως δεν θα μας στερήσει των βασικών εκείνων παραμέτρων για την κατανόηση και του ενός και του άλλου.
Πριν προχωρήσω στην διαπραγμάτευση του θέματός μου, θα ήμουν αδικαιολόγητος –για να μη πω υπό κατηγορίαν- αν δεν μνημονεύσω εδώ τους ακατάλυτους δεσμούς αίματος της Μεσσηνίας και της Μακεδονίας. Και αυτό έχουμε χρέος, να το λάβουμε υπόψη μας από την αρχή.
Είναι γνωστό, ότι στη Μακεδονία έπεσαν πολλοί Μανιάτες και άλλοι Μεσσήνιοι, που απέθαντοι καθώς είναι πετάχτηκαν, αυτό τον καιρό, από τα κιβούρια τους, έτοιμοι, με τα’ άρματά τους, που δεν είχαν αποχωριστεί ποτέ και εκεί στον Κάτω Κόσμο, και πιάσανε τα ταμπούρια τους, καθώς τότε, στα χρόνια του Μακεδονικού Αγώνα, για να πολεμήσουν τους νέους κομιτατζήδες, που δεν είναι παρά οι απόγονοι των παλιών, του καιρού εκείνου. […]
(Απόσπασμα από το περιεχόμενο του βιβλίου)
ΠΑΥΛΟΣ ΜΕΛΑΣ ΤΟΤΕ ΚΑΙ ΤΩΡΑ