ΕΑΝ ΑΥΤΟ ΕΙΝΑΙ Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ
ΣΤΙΣ 22 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ1944, εξακόσιοι πενήντα άνθρωποι στάλθηκαν στο Άουσβιτς στοιβαγμένοι σε δώδεκα τρένα για εμπορεύματα. Μόνο Πρίμο Λέβι και δύο άλλοι επέζησαν, έπειτα από παραμονή ενός έτους, πριν την απελευθέρωσή τους από τον ρωσικό στρατό τον Ιανουάριο του 1945.
Στο στρατόπεδο Λέβι παρατηρεί τα πάντα, θα θυμηθεί τα πάντα, θα αφηγηθεί τα πάντα: το στρίμωγμα στους κοιτώνες˙ τους συντρόφους που ανακάλυπταν το πρωί νεκρούς από την πείνα και το κρύο˙ τους εξευτελισμούς και την καθημερινή εργασία, κάτω από τα χτυπήματα των «Κάπος»˙ τις περιοδικές «επιλογές» όπου ξεχώριζαν τους αρρώστους από τους υγιείς για να τους στείλουν στο θάνατο˙ τους απαγχονισμούς για παραδειγματισμό˙ τα τρένα γεμάτα Εβραίους και τσιγγάνους, που οδηγούνταν με την άφιξή τους στα κρεματόρια…
Κι όμως, στην αφήγηση αυτή κυριαρχεί η πλέον εντυπωσιακή αξιοπρέπεια˙ καμία εκδήλωση μίσους, καμία υπερβολή, καμία εκμετάλλευση των προσωπικών ταλαιπωριών, αλλά ένας ηθικός προβληματισμός πάνω στον πόνο, εξυψωμένος από ένα όραμα ζωής.
Το «Εάν αυτό είναι ο άνθρωπος», γραμμένο το 1947, θεωρείται ένα από τα αριστουργήματα της παγκόσμιας λογοτεχνίας με θέμα τα στρατόπεδα συγκέντρωσης και μια από τις πλέον συγκλονιστικές μαρτυρίες των καιρών μας. Στην Ιταλία από τη δεκαετία του ’60 διδάσκεται στα σχολεία.
(Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου)
[…] Η ανάγκη να διηγηθούμε στους «άλλους», να κάνουμε τους «άλλους» συμμέτοχους της εμπειρίας μας, απέκτησε για μας, πριν και μετά την απελευθέρωση το χαρακτήρα μιας βίαιης και επιτακτικής παρόρμησης ίσης σπουδαιότητας με τις υλικές μας ανάγκες. Έγραψα το βιβλίο για να ικανοποιήσω αυτή την ανάγκη της ψυχής∙ για να απελευθερωθώ. […]
(Απόσπασμα από την εισαγωγή του συγγραφέα)
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
ΕΑΝ ΑΥΤΟ ΕΙΝΑΙ Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ
Εισαγωγή του συγγραφέα
Εάν αυτό είναι ο άνθρωπος
Tο ταξίδι
Στον πάτο
Μύηση
Ka-Be
Οι νύχτες μας
Η δουλειά
Μια ωραία μέρα
Πέρα απ’ το καλό και το κακό
Αυτοί που βούλιαξαν και αυτοί που σώθηκαν
Διαγώνισμα χημείας
Το άσμα του Οδυσσέα
Τα γεγονότα του καλοκαιριού
Οκτώβριος 1944
Κράους
Die drei Leute vom Labor
Ο τελευταίος
Ιστορία δέκα ημερών
Επίμετρο
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ
PHILIP ROTH: Συνέντευξη με τον Primo Levi
PRIMO LEVI: Η μαύρη τρύπα του Άουσβιτς
CLAUDIO MAGRIS: Έπος και μυθιστόρημα στον Primo Levi
Εργογραφία του Primo Levi