Η ΓΙΑΓΙΑ ΜΟΥ Η ΤΣΟΦΑ
-Τσόφα γιαβρί μ’, Τσόφα πουλί μ’, Τσόφα τριμελέντσα, Τσόφα αναπνοή τη μάνα-ις κι αυγή τα’ εφτωχικού μ’. Τσόφα νεράιδα τη ταϊφάς, δέβα πουλί μ’ σο καλόν και σο καλόν την ώραν και τέτεν μ‘ εντροπιάσ’ ‘ μας΄.
Τον άντρα σ’ν’ αγαπάς και να τιμάς, να ακούσ’ α’τον. Σα πεθερκά σ’να ‘ίνεσαι το παοδίν α’τουν. Όνταν την ανάγκη σ’ θα έχ’νε, εμπροστά τους να ευρίεσαι. Όνταν ριγούν να χουλιέντσα τα, και όνταν ζεστιάκουνταν να ‘ίνεσαι άνεμος και νασαριλαέφσα τα. Θυγατέρα, τα καλά σ’ να ακούγομε πάντα, να μη εντροπιάου μες. Δείξον πουλί μ’ σην ταϊφάν τη Αβραάμ τη Πολιτίδη πως ο Ισαάκ Αϊδίνης κ’ εν εφτωχός αφού εχ’ την Τσόφα θυγατέραν.
-Θεέ μου, ακούστηκε βαριά η φωνή του Αβραάμ. Σ’ ευχαριστώ που με αξίωσες να χτίσω το σπίτι της νύφης μου και της εγγονής μου πάνω σε ελληνικά χώματα. Εύχομαι μέσα από την ψυχή μου αυτό το ελληνικό σπίτι να στεγάζει για πολλά χρόνια τη νύφη μου Τσόφα και την εγγονή μου Μελπομένη. Ό,τι μου απόμεινε, Θεέ μου, ό,τι μου απόμεινε. Να τις προφυλάει από βροχή και από αγέρα, από ζέστη κι από κρύο, από κακουχίες κι από συμφορές, από πολέμους και άλλες προσφυγιές. Η ευλογία Σου να είναι επάνω του. Φέρε και δώσε λίγη χαρά στη νέα Εστία μας, Θεέ μου, δώσε απογόνους στην εγγονή μου και η αυλή είθε να γεμίσει παιδιά. Κάνε, Θεέ μου, η οικογένεια να τρώει δικό της ψωμί και πάντα να κοιμάται σε δικό της κρεβάτι. Πλήθυνε, Θεέ μου, τα’ αγαθά του τόπου για να έχουν και οι δικοί μου άνθρωποι.
(Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου)
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
Πρόλογος β’ έκδοσης
Πρόλογος α’ έκδοσης
Η ΓΙΑΓΙΑ ΜΟΥ Η ΤΣΟΦΑ
Νοερό ταξίδι στη Σάντα του Πόντου
Η ζωή στο πατρικό της Τσόφας
Το σχολείο
Ο γάμος της Τσόφας
Η ζωή της νέας οικογένειας
Τα πρώτα σύννεφα
Η καταστροφή
Η φυγή από τη Σάντα
Στο Βατούμ
Στο καράβι για την Ελλάδα
Καλαμαριά
Η εγκατάσταση στο Μαχμουτλί
Ο δεύτερος γάμος του Ματθαίου
Η νέα ζωή των προσφύγων
Τριανταφυλλιά
Η συνάντηση της γιαγιάς Τσόφας με τον αδελφό της
Η Μελπομένη μητέρα
Το κίνημα του ‘35
Το Σαράντα
Ο εμφύλιος
Δουλειά για ανασυγκρότηση
Η «αναχώρηση» της Τσόφας
Η γιαγιά Τσόφα κλείνει τα μάτια της για πάντα