ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΖΩΗ
Οι απαρχές του 20ου αιώνα σημαδεύτηκαν από την ενορχηστρωμένη προσπάθεια εξώθησης της θρησκείας στο περιθώριο της ανθρώπινης καθημερινότητας και τη σχεδόν αλαζονική βεβαιότητα, ότι η επιστήμη και μόνο είναι ικανή και αρμόδια να κατανοήσει, να ερμηνεύσει, ακόμη και να νοηματοδοτήσει την ανθρώπινη ύπαρξη. Έκτοτε, στον δυτικό κόσμο, κάθε καινούργια θεωρία ή ανακάλυψη, εφόσον είναι επιστημονική, θεωρείται αυτονόητα αντιθρησκευτική.
Ο δυτικός χριστιανικός κόσμος μοιάζει να έχει υιοθετήσει δυο διαμετρικά αντίθετες στάσεις απέναντι σε αυτό το φαινόμενο. Από τη μια επιτίθεται κατά μέτωπο σε κάθε αντιφρονούσα επιστημονική θεωρία, προβάλλοντας μια απολογητική στάση, που σχεδόν καταδικάζει κάθε «αλλότρια» τοποθέτηση, αδυνατώντας, ωστόσο, να δει πιθανά σημεία επαφής και θετικής επικοινωνίας. Από την άλλη παρουσιάζεται συχνά να ενσωματώνει στην ποιμαντική του πράξη επιστημονικές αντιλήψεις, θεωρίες και μεθόδους χωρίς κανένα εχέγγυο ότι αυτές συνάδουν προς τα ουσιώδη της παραδεδομένης πίστης.
Αντιπροσωπευτικό παράδειγμα αυτής της αμφίθυμης και συγκρουσιακής σχέσης μεταξύ θρησκείας και επιστήμης είναι ο τρόπος με τον οποίο λειτούργησε στις αρχές του 20ου αιώνα –κυρίως μετά την εμφάνιση των φροϋδικών θεωριών-, και λειτουργεί μέχρι σήμερα η σχέση μεταξύ Ψυχολογίας και Θρησκείας.
Η ατμόσφαιρα που επικρατεί είναι μάλλον παράδοξη: Στον δυτικό χριστιανικό κόσμο διατυπώνονται απόψεις ή υπάρχουν ακόμη και ειδικές εκπαιδευτικές δραστηριότητες αντιψυχολογικής και αντιψυχαναλυτικής απολογητικής, ενώ την ίδια στιγμή εφαρμόζονται ποιμαντικές μέθοδοι, που στηρίζονται κατά βάση στην ψυχολογία και στις θεραπευτικές τεχνικές της, όπως συμβαίνει, για παράδειγμα, σε ένα μεγάλο μέρος του ονομαζόμενου Pastoral Counseling. Σε περιοχές μάλιστα που το επίκεντρο της ποιμαντικής πράξης εστιάζεται στον κοινωνικό ακτιβισμό ενώ απουσιάζει εντελώς το Μυστήριο της Εξομολογήσεως, δημιουργείται μερικές φορές η εντύπωση, ότι οι ψυχολογικές θεωρίες τείνουν να παραγκωνίσουν ή να υποκαταστήσουν τη χριστιανική διδασκαλία. […]
(Απόσπασμα από τα προλεγόμενα του βιβλίου)
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΖΩΗ
Προλεγόμενα
Εισαγωγικά
Το πρόβλημα της ορολογίας
Το «ανθρωπολογικό» πρόβλημα
Το Μυστήριο της Ιεράς Εξομολογήσεως
Συνάντηση με σαφείς οριοθετήσεις
Επιλεγόμενα
Βιβλιογραφία