ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΓΟΡΔΙΟΣ

Στηριζόμενος πάνω σε ορισμένες οράσεις της Αποκάλυψης, ο διδάσκαλος του Γένους Αναστάσιος ο Γόρδιος από τα Άγραφα (1654/5-1729) μάς προσφέρει ένα περισπούδαστο δοκίμιο όπου εκθέτει μια νέα περί Ιστορίας αντίληψη. Τη στηρίζει πάνω στην ιδέα ότι η πτώση του Δράκοντα από τον ουρανό στη γη σηματοδοτεί την αρχή μιας νέας περιόδου στην ιστορία της ανθρωπότητας. Η “ουαί” που ακούγεται από τον ουρανό αναγγέλλει την έναρξη της βασιλείας του Αντιχρίστου, την οποία περιγράφουν η όραση της πτώσης του Δράκοντα Διαβόλου και η δράση των δύο Θηρίων. Με την πτώση του Δράκοντα τελειώνει η περίοδος της βασιλείας της Εκκλησίας ή περίοδος της χάριτος, που περιγράφεται στις οράσεις του ανοίγματος των τριών πρώτων σφραγίδων και επιβεβαιώνεται με την δράση της Γυναικός της περιβεβλημένης τον ήλιο. Η ιδέα πάλι ότι ο Αντίχριστος συνίσταται εκ δύο γενών και δύο προσώπων, των δύο Θηρίων, επιτρέπει στο Γόρδιο να προσδώσει στην περί Ιστορίας αντίληψη τον έναν ιδιάζοντα ορθοδοξοκεντρικό και ελληνοκεντρικό χαρακτήρα. Από τον καιρό της βασιλείας του Ηρακλείου, τα δύο Θηρία, τα δύο μεγάλα και ισχυρά γένη, το γένος των Μωαμεθιτών και το γένος των Παπιστών, κήρυξαν τρομερό και αμείλικτο πόλεμο κατά του γένους των αληθινών Χριστιανών, των Ορθοδόξων, αυτών που δεν υπέκυψαν ούτε στη βίαιη αθεΐα του Μωάμεθ ούτε στη δολιότητα των αιρέσεων του Πάπα. Επίσης, ο Γόρδιος πιστεύει ακράδαντα ότι μετά τη βασιλεία του Αντιχρίστου, θα επέλθει η συντέλεια του κόσμου.
Ο Αγραφιώτης διδάσκαλος έχει συνείδηση των ερμηνευτικών καινοτομιών του, όπως επίσης είναι απόλυτα βέβαιος για την ορθότητα της περί Ιστορίας αντίληψής του. Γνωρίζει ότι η εμφάνιση του Αντιχρίστου να δρα στην ιστορία υπό την μορφήν δύο γενών και δύο προσώπων αποτελεί τολμηρή ερμηνευτική καινοτομία, ικανή να προκαλέσει δυσπιστία και αντιδράσεις. Και μάλιστα όταν συνδέεται με την άρνησή του να δεχτεί ότι η ορθόδοξη Ρωσία είναι ο μέλλων απελευθερωτής των ορθοδόξων λαών και ο αναστυλωτής της Ορθόδοξης Ανατολικής Αυτοκρατορίας.
Το Περί Μωάμεθ και κατά Λατείνων Σύγγραμμα περιγράφει με εξαιρετική ζωντάνια και παραστατικότητα την κατάσταση της υπόδολης Ορθοδοξίας κατά την περίοδο της βασιλείας του Αντιχρίστου. Τα κοινά τους δεινοπαθήματα, η πίστη τους ότι κατέχουν και διαφυλάττουν αλώβητη την ορθοδοξία, η ιδέα ότι τα βάσανά τους είναι δοσμένα από τον Θεό για να τους δοκιμάσει, είναι τα απαραίτητα εκείνα υλικά με τα οποία οι υπόδουλοι ορθόδοξοι θα διαπλάσουν σιγά σιγά τη συνείδηση και την πεποίθηση ότι συνιστούν όλοι μαζί, δηλαδή πάνω από κάθε εθνική και γλωσσική διαφορά, το γένος των ευσεβών, σε αντίθεση προς το γένος των δυσσεβών και το γένος των ασεβών ότι αποτελούν το γένος των Ορθοδόξων, σε αντίθεση προς τα γένη των Μωαμεθανών και των Λατίνων.
Με τις βαθυστόχαστες σκέψεις του, τις παραστατικές εικόνες, τις ερμηνευτικές καινοτομίες, με τη νέα ορθοδοξοκεντρική και ελληνοκεντρική περί Ιστορίας αντίληψή του, το Σύγγραμμά του Γορδίου θα σημειώσει εξαιρετικά μεγάλη επιτυχία και θα επηρεάσει βαθύτατα τόσο τη δική του όσο και τις κατοπινές γενεές. Ο δυνατός και βαθυστόχαστος λόγος του θα προκαλέσει έκπληξη. Γραμμένο σε γλώσσα θρησκευτική και λαϊκότροπη, το Περί Μωάμεθ και κατά Λατείνων Σύγγραμμα λειτούργησε κατά τρόπο διεγερτικό στη συνείδηση των ραγιάδων. Προκάλεσε θαυμασμό, δέος, αντιδράσεις και προεκτάσεις που πολύ λίγα κείμενα είχαν πετύχει κατά τους δύστηνους εκείνους καιρούς της Τουρκοκρατίας.