Το «Χρονολόγιο» δεν είναι ημερολόγιο. Είναι πολλά ημερολόγια. Για τον συντάκτη του παρόντος είναι μία διακονία επί πενήντα τέσσερα χρόνια. Σε νεαρή ηλικία μου ανετέθη η διακονία της συντάξεως του κατ’ έτος ημερολογίου τσέπης.
Τα πρώτα χρόνια είχαμε δύο σημαντικές δυσκολίες. Η μία δεν ήταν μόνο λειτουργική και θεματική, το να συνταχθούν δηλαδή το εορτολόγιο, τα αναγνώσματα και οι ήχοι, αλλά το να παρουσιαστή το θέμα, στο οποίο αφιερώνεται κάθε ημερολόγιο.
Συνήθως τα ημερολόγια αφιερώνονται σε πρόσωπα ή σε επετείους. Η δική μας προσπάθεια ήταν να παρουσιάζεται ή κάποια αλήθεια της πίστεως, ή κάποιος άγιος της Εκκλησίας, ή κάποιο καυτό θέμα.
Πλην ενός από τα 55 ημερολόγια (του 1991), που αφιερώθηκε στον θερμουργό επίσκοπο Γεώργιο Παυλίδη, μητροπολίτη Νικαίας, όλα τα άλλα αφιερώθηκαν σε θεολογικά, πνευματικά και ηθικά θέματα.
Στο παρόν βιβλίο, που το ονομάσαμε «Χρονολόγιο», ο συντάκτης αναπολεί και μία ακόμη δυσκολία, την τυπογραφική. Παρελαύνουν από τις σελίδες του παρόντος όλες οι μορφές της τυπογραφικής τέχνης: Στοιχειοθεσία από «κάσα» – λινοτυπία – φωτοσύνθεσις – ηλεκτρονικός υπολογιστής.
Το ουσιώδες βέβαια είναι το πως το χρονολόγιο της ζωής μας θα γίνει αιωνολόγιο στη Βασιλεία των Ουρανών. Ο χρόνος κυλά.
Αποτελείται από δισεκατομμύρια δευτερόλεπτα.
Τα εξήντα δευτερόλεπτα αποτελούν ένα λεπτό. Με ένα λεπτό ο ληστής κέρδισε τον παράδεισο.
Τα εξήντα λεπτά αποτελούν μία ώρα. Είναι ώρα να ξυπνήσουμε. «Ώρα ημάς εξ ύπνου εγερθήναι» (Ρωμ. ιγ’ 11). Ο αλέκτωρ της συνειδήσεως μας λαλεί να ξυπνήσουμε. Η καρδιά πονά, τα μάτια δακρύζουν, τα χείλη ψελλίζουν: «Ήμαρτον…»!
Οι δώδεκα ώρες αποτελούν μία ημέρα. Θα είναι άραγε κάθε ημέρα μας, και κυρίως η τελευταία, «ημέρα σωτηρίας»; (Β’ Κορ. στ’ 2).
Οι τριάντα ημέρες αποτελούν ένα μήνα.
Οι δώδεκα μήνες αποτελούν ένα έτος. Θα μας αφήσει ο Κύριος και αυτό το έτος; (Λουκ. ιγ’ 8). Θα ετοιμαστούμε για να κατεβούμε από το λεωφορείο του χρόνου και ν’ ανεβούμε στο διαστημόπλοιο της αιωνιότητας;
Ας μη λησμονούμε, ότι «μία ημέρα παρά Κυρίω ως χίλια έτη και χίλια έτη ως ημέρα μία» (Β’ Πετρ. γ’ 8).
Ας μη λησμονούμε, ότι ο Θεός υπάρχει «προ χρόνων αιωνίων» (Τιτ. α’ 2).
Ας μη χάσουμε την ευκαιρία του λοιπού χρόνου μας: «Τον υπόλοιπον χρόνον της ζωής ημών εν ειρήνη και μετανοία εκτελέσαι».
(Από τον πρόλογο της έκδοσης)
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
Πρόλογος
1967: Στον Ιωάννη τον Ελεήμονα
Βιογραφία του αγίου
Η ωραία κόρη
Με γύμνωσε το Ευαγγέλιο
Πραγματικός ποιμένας
Το πάπλωμα του Αγίου
Η ταπείνωσί του
Όχι προς τον αυτοκράτορα
Η σατανική παγίδα
1968: Στους Τεσσαράκοντα Μάρτυρες
Ο βίος των Αγίων
Δριμύς χειμών, αλλά γλυκύς ο παράδεισος
Ο λιποτάκτης
Στη θέσι του λιποτάκτη
Ηρωοτόκος μητέρα
1969: Στον ιερό Αυγουστίνο
Ο βίος του Αγίου
«Το παιδί των δακρύων»
Το τέλος της Μόνικας
Ο θρήνος του υιού
1970: Στον τίμιο Σταυρό
Ο Σταυρός
Τι είναι ο Σταυρός;
Τύποι του Σταυρού
1971: Στους Νεομάρτυρες
Οι νεομάρτυρες
Γυναίκες νεομάρτυρες
«Κτύπα για την πίστι»
1972: Στον Θεόδωρο τον Στουδίτη
Θεόδωρος Στουδίτης
Υμνογράφος
Ποιητής των Αναβαθμών
Από τη διαθήκη του
1973: Στον Μάρκο τον Ευγενικό
Ο βίος του Αγίου
Και άλλοι δεν υπέγραψαν
Κακός πνευματικός
1974: Στον Γερμανό Κωνσταντινουπόλεως
Ο βίος του Αγίου Γερμανού
Τι είναι η Εκκλησία;
1976: Στην Εκκλησία
Αφιέρωμα
Ορισμοί της Εκκλησίας
1977: Στο Πανάγιο Πνεύμα
Τι είναι το Πνεύμα το Άγιον;
Το τρίτο πρόσωπο της Αγίας Τριάδος
Η Θεότητα του Αγίου Πνεύματος
Αγίω Πνεύματι
Σκηνή του Αγίου Πνεύματος
1979: Στον Κοσμά τον Αιτωλό
Ισαπόστολος και ιερομάρτυς
Αγία Τριάς
Αγάπη εις τον Θεόν
Η Ανάστασις του Κυρίου και η ανάστασις των νεκρών
Ψυχή και Χριστός
1981: Στη γεωργία και τους αγρότες
Το κάλλος της φύσεως
Γεωργικές παραβολές
1983: Στους Μάρτυρες
Μάρτυρες
Λόγια της Καινής Διαθήκης για το μαρτύριο
1984: Στους Τρεις Ιεράρχες
Η οικογένεια του Μεγ. Βασιλείου
Η οικογένεια του Γρηγορίου του Θεολόγου
Η οικογένεια του ιερού Χρυσοστόμου
1985: Στον Γρηγόριο τον Ε’
Βιογραφικά του Πατριάρχου
Στον αδριάντα του Γρηγορίου Ε’
«Πολεμείτε τον Αγαρηνόν»
Οι τούρκοι για τον Γρηγόριο Ε’
1986: Στη Νεότητα
Όχι άβουλα νούμερα
Η βάσις του έρωτα
Αντίστασις
1987: Στους ποιμένες της Εκκλησίας
Ο Ποιμένας και οι ποιμένες
1990: Στις πληγές της ανηθικότητας
Οι δέκα πληγές
Η Ελλάδα ποτέ δεν πεθαίνει
1991: Στον επίσκοπο Γεώργιο Παυλίδη
Σταθμοί της επίγειας πορείας του
Αετός αγάπης
Αφιέρωμα
1992: Στην οικογένεια
Χριστός – Εκκλησία. Άνδρας – γυναίκα.
Οικογενειακά μέτωπα
Αγάπη και θυσία
1993: Στον άνθρωπο
Αφιέρωμα στον άνθρωπο
Όλα για τον άνθρωπο
Ο Θεός και τα μυρμήγκια
Πως να σε ονομάσω άνθρωπο;
Η καταγωγή του ανθρώπου
1994: Στην πρόνοια του Θεού
Αφιέρωμα
Μη μεριμνάτε
Πρόνοια και εργασία
Το ψωμί και το φίδι
1995: Στο Σταυρό του Χριστού
Αφιέρωμα
Σταυρός ή πολυθρόνα;
Τα δύο ξύλα
1996: Στην προσευχή
Αφιέρωμα
Πότε και πως να προσευχώμεθα;
Αδιάλειπτη προσευχή
Χρυσοστομικό εγκώμιο
Προσευχή και ελεημοσύνη
1997: Στη θεία Κοινωνία
Αφιέρωμα
Τιμή η θεία Κοινωνία
Κάθε πότε να κοινωνούμε;
1998: Στον Βαπτιστή Ιωάννη
Αφιέρωμα
Το Φως και ο λύχνος
Η αμαρτία το όντως κακό
Όλοι φταίμε σε πολλά
1999: Στην Παναγία
Αφιέρωμα
Συνύπαρξις αντιθέσεων
Το όρος της Παρθένου
2000: Στον απόστολο Παύλο
Αφιέρωμα
Ο «εμπρηστής» συλλαμβάνεται
Η ταπείνωσις του Παύλου και η χάρις του Θεού
Αδάπανο του Ευαγγέλιο
2001: Στην Ανάστασι
Αφιέρωμα
Στο λυχνοστάτη της Αναστάσεως
Εσωτερικές μαρτυρίες
2002: Στην κραυγή της ζωής
Αφιέρωμα
Σωφροσύνη και παιδοποΐα
2003: Στον ανθρώπινο πόνο
Αφιέρωμα
Το σταφύλι και το πατητήρι
Το «γκεργκέφι»
2004: Στην ταπείνωσι και την ταπεινοφροσύνη
Αφιέρωμα
Μονόδρομος σωτηρίας
Υψοποιός ταπείνωσις
2005: Στην ελεημοσύνη
Αφιέρωμα
Γνώρισμα των χριστιανών
Ασφάλεια για τα σπίτια
2006: Στην Ανάληψι του Κυρίου
Αφιέρωμα
Η δόξα Του, δόξα μας
Θα αναληφθούμε
2007: Στο παιδί θαύμα
Αφιέρωμα
Σ’ ευχαριστώ και γι’ αυτό το δώρο!
Στη φωτιά και δεν καίγονται
2008: Στον Ιωάννη τον Χρυσόστομο
Αφιέρωμα
Ναός: Επίγειος παράδεισος
Ιερά σκεύη και ψυχή
2009: Στο «και δος ημίν σήμερον»
Αφιέρωμα
Τα μπαλάκια και ο καφές!
Τα αναγκαία στο «Πάτερ ημών»
Η εξομολόγησις ενός ψεύτη
2010: Στην Πίστι
Αφιέρωμα
Αλήθειες!
Άραγε σε μας βρίσκεις, Χριστέ, πίστη;
2011: Στον πρωτομάστορα Στέφανο
Αφιέρωμα
Ανοικτοί οι ουρανοί
Ουράνιος άνθρωπος
2012: Στο Αίμα του Ιησού Χριστού
Αφιέρωμα
Για μας και μαζί με μας
Ο τρύγος του Σταυρού
2013: Στην Εκκλησία, την Ορθοδοξία
Αφιέρωμα
Όχι κόμμα, αλλ’ ούτε κώμα
Ορθοδοξία κι εμείς
2014: Στην αθάνατη Ψυχή
Αφιέρωμα
Πεινασμένη ψυχή
Για μια ψυχή
2015: Στους Δώδεκα Αποστόλους
Αφιέρωμα
Ο ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ και οι Απόστολοι
Οι Δωδεκα Απόστολοι
Ποιος ο σύμμαχος τους
2016: Στο απολυτρωτικό έργο του Χριστού
Αφιέρωμα
Για όλους Λυτρωτής
Αθώωσις με χαρά!
2017: Στη Βασιλεία του Χριστού
Αφιέρωμα
Τι είδους Βασιλεία;
2018: Στη Μετάνοια
Αφιέρωμα
Εδώ και τώρα
2019: Στην αθάνατη ψυχή
Σώμα και ψυχή
Ψυχή!
2020: Στον παρόντα χρόνο
Αφιέρωμα
Το ποτάμι
Λεπτό και κερδίζει
Λεπτό που χάνει
2021: Στο Γολγοθά του πόνου
Αφιέρωμα
Πίστις, υπομονή, σωφροσύνη!