ΕΚΚΛΗΣΙΟΛΟΓΙΑ

Η Ενανθρώπιση του Υιού και Λόγου του Θεού, εκ Πνεύματος αγίου και Μαρίας της Παρθένου, κατά την ημέρα του Ευαγγελισμού της παρθένου Μαρίας, είναι η θεμελιώδης, αιώνια και αμετάθετη καταστατική αρχή τόσο της ιδρύσεως της Εκκλησίας, όσο και της αποστολής της στο όλο μυστήριο της εν Χριστώ θείας οικονομίας για τη σωτηρία του ανθρωπίνου γένους, η οποία επισφραγίσθηκε μετά την ανάληψή του κατά την ημέρα της Πεντηκοστής με την άμεση αποστολή του αγίου Πνεύματος στους αποστόλους για την εξαγγελία του Ευαγγελίου της εν Χριστώ σωτηρίας σε όλα τα έθνη και «έως εσχάτου της γης» (Ματθ. 28,18-20. Ιω. 20,21-23. Πραξ. 1,7-8. 2,1-4). Βεβαίως, η άρρηκτη συζυγία των διακριτών ρόλων του Υιού και του αγίου Πνεύματος εκφράσθηκε με εντυπωσιακή συνέπεια ως μία αλληλέγγυα συνεργία στο όλο μυστήριο της εν Χριστώ θείας οικονομίας, με κοινό τόπο το δημιουργικώς προσληφθέν εκ των αγνών αιμάτων της παρθένου Μαρίας ένα και μοναδικό αιώνιο ιστορικό σώμα του Χριστού, «ο εστιν η Εκκλησία» (Κολοσ. 1,24. Εφεςσ. 1,22-23), το οποίο σαρκώνεται συνεχώς με ορατό τρόπο στην τελούμενη από την επίγεια Εκκλησία θεία Ευχαριστία, για να εγκεντρίζονται σε αυτό όλοι οι πιστοί και να γίνονται θείας φύσεως κοινωνοί, με τη μετοχή τους στη θεία Ευχαριστία και στην όλη μυστηριακή ζωή της Εκκλησίας. […]

(Απόσπασμα από τον πρόλογο του βιβλίου)

 

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

 

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

 

Α’. ΜΕΡΟΣ: ΧΡΙΣΤΟΚΕΝΤΡΙΚΗ ΕΚΚΛΗΣΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΠΑΤΕΡΙΚΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ

 

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α’

Η ΑΡΡΗΚΤΗ ΣΥΝΕΡΓΙΑ ΤΟΥ ΥΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ ΣΤΟ ΟΛΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟ ΤΗΣ ΕΝ ΧΡΙΣΤΩ ΘΕΙΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ

Η ενανθρώπιση του Χριστού και το έργο του αγίου Πνεύματος

Το εκκλησιολογικό βάθος της Χριστολογίας των αγίων Αθανασίου και Κυρίλλου Αλεξανδρείας

Η εκκλησιαστική αποδοχή της Χριστολογίας του αγίου Κυρίλλου

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β’

ΤΟ ΕΚΚΛΗΣΙΟΛΟΓΙΚΟ ΒΑΘΟΣ ΤΗΣ ΘΕΙΑΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΑΣ

Η εκκλησιολογική σημασία της προσλήψεως του ανθρωπίνου σώματος

Ο καθαγιασμός των τιμίων δώρων στη λειτουργική παράδοση

Η άρρηκτη συζυγία της Επίγειας και της ουράνιας Λειτουργίας

Η προσαγωγή των τιμίων δώρων στο ουράνιο θυσιαστήριο

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ’

Η ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΑ ΣΥΝΕΡΓΙΑ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ ΣΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ

Το άγιο Πνεύμα και η Αποστολική διαδοχή πίστεως και τάξεως

Χριστοκεντρική οντολογία και μυστηριακή ζωή της Εκκλησίας

Βασικές εκκλησιολογικές αρχές της κοινής πατερικής παραδόσεως

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ’

ΟΙ ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΑΚΕΣ ΕΡΙΔΕΣ ΣΤΗΝ ΑΝΑΤΟΛΗ

Αριστοτελικοί διαλεκτικοί συλλογισμοί και η Εικονομαχική έριδα

Οι Ευχαριστιακές έριδες και το Χριστολογικό δόγμα

Οι τριαδολογικές προεκτάσεις των Ευχαριστιακών ερίδων

 

Β’ ΜΕΡΟΣ: ΕΚΚΛΗΣΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΑΡΕΚΚΛΙΣΕΙΣ

 

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε’

ΕΚΚΛΗΣΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΤΗΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗΣ ΤΟΥ ΣΧΟΛΑΣΤΙΚΟΥ ΟΡΟΥ «ΜΕΤΟΥΣΙΩΣΙΣ»

Η εισαγωγή του σχολαστικού όρου «μετουσίωσις» (transsubstantiatio)

Οι εκκλησιολογικές συγχύσεις της σχολαστικής θεολογίας

Η ορθόδοξη αντιμετώπιση του σχολαστικού όρου «μετουσίωσις»

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΣΤ’

ΟΙ ΕΚΚΛΗΣΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΣΤΗ ΣΥΝΟΔΟ ΤΟΥ ΤΡΙΔΕΝΤΟΥ (1545-1563)

Η προτεσταντική αμφισβήτηση της παπικής αυθεντίας

Η σχολαστική θεωρία περί του παπικού πρωτείου στη σύνοδο

Τα κανονικά ζητήματα της σχέσεως πάπα και επισκόπων

Η κρίση στις σχέσεις της παπικής με την πολιτική εξουσία και η Α’ Βατικανή σύνοδος (1870)

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ζ’

ΟΙ ΕΚΚΛΗΣΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΤΑΣΕΙΣ ΣΤΗ ΔΥΣΗ ΚΑΤΑ ΤΟΥΣ ΝΕΩΤΕΡΟΥΣ ΧΡΟΝΟΥΣ

Νέες εκκλησιολογικές συγχύσεις και το θεολογικό σύστημα του J.-A. Möhler

Οι θεολογικές προτάσεις του J.-A. Möhler στη θεολογία των νεωτέρων χρόνων

Η Ευχαριστιοκεντρική εκκλησιολογία του Καρδιναλίου H. De Lubac

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Η’

Η ΕΚΚΛΗΣΙΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ Β’ ΒΑΤΙΚΑΝΗΣ ΣΥΝΟΔΟΥ (1962-65)

Η επίδραση των εκκλησιολογικών προτάσεων των J.-A. Möhler και H. De Lubac

Οι εκκλησιολογικές προτάσεις της Β’ Βατικανής συνόδου (1962-65)

Οι νέες εκκλησιολογικές προτάσεις της Β’ Βατικανής συνόδου υπό μία ορθόδοξη προοπτική

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Θ’

ΓΕΝΙΚΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

 

Γ’ ΜΕΡΟΣ: ΕΚΚΛΗΣΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΣΥΓΧΥΣΕΙΣ ΚΑΤΑ ΤΟΥΣ ΝΕΩΤΕΡΟΥΣ ΧΡΟΝΟΥΣ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ι’

ΠΝΕΥΜΑΤΟΚΕΝΤΡΙΚΕΣ ΕΚΚΛΗΣΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Ουσία, φύση και ιδιότητες της Εκκλησίες κατά τον καθηγητή Χρ. Ανδρούτσου

α’. Θεολογικές θέσεις του καθηγητού Χρ. Ανδρούτσου

β’. Εκκλησιολογική αξιολόγηση των θεολογικών θέσεων

Φύση και ιδιότητες της Εκκλησίας κατά τον καθηγητή Ιω. Καρμίρη

α’. Φύση της Εκκλησίας

β’. Ιδιότητες της Εκκλησίας: 1) μία, 2) αγία, 3) καθολική, δ) αποστολική

Φύση και ιδιότητες της Εκκλησίας κατά τον καθηγητή Π. Τρεμπέλα

α’. Φύση της Εκκλησίας

β’. Ιδιότητες της Εκκλησίας: 1) μία, 2) αγία, 3) καθολική, δ) αποστολική

Συγκριτική αξιολόγηση των νεωτέρων εκκλησιολογικών προτάσεων

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙΑ’

ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΟΚΕΝΤΡΙΚΕΣ ΕΚΚΛΗΣΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Η πνευματοκεντρική Εκκλησιολογία των σλαβοφίλων θεολόγων

α’. Η Σοφιολογική εκκλησιολογία του Σ. Μπουλγκάκωφ

β’. Ευχαριστιακή εκκλησιολογία του Ν. Αφανάσιεφ

Η απήχηση της Ευχαριστιακής εκκλησιολογίας στην ορθόδοξη θεολογία

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙΒ’

ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΩΝ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ ΤΗΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΟΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΟΛΟΓΙΑΣ

Οι εκκλησιολογικές προτάσεις των σλαβοφίλων θεολόγων

Θεολογικές συνέπειες της πνευματοκεντρικής Ευχαριστιακής εκκλησιολογίας

Η χριστοκεντρική εκκλησιολογία του Γ. Φλορόβσκυ

 

ΕΠΙΛΕΓΟΜΕΝΑ

Θεολογικά κριτήρια αξιολογήσεως των νέων εκκλησιολογικών προτάσεων

 

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

Η ΕΚΚΛΗΣΙΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΗΣ ΣΥΝΟΔΟΥ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ

Κανονικά κριτήρια και εκκλησιολογικές συγχύσεις των νεωτέρων χρόνων

Η Χριστοκεντρική εκκλησιολογία της Εγκυκλίου της Συνόδου

Θεολογικές προεκτάσεις της Εκκλησιολογίας της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου

 

ΒΑΣΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ