Η Α’ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΗ ΣΥΝΟΔΟΣ ΝΙΚΑΙΑ ΤΗΣ ΒΙΘΥΝΙΑΣ – 325 μ.Χ.
Ο Αρειανισμός υπήρξε η κυριώτερη και δυναμικότερη αιρετική πρόκληση για την Εκκλησία. Θεμελιώθηκε στη βιβλική παράδοση και κατέστη το κύριο θεολογικό πρόβλημα του 4ου αιώνα για ολόκληρη την Ανατολή, ενώ προβλημάτισε και τις δύο θεολογικές παραδόσεις, την αλεξανδρινή και την αντιοχειανή.
Ο Άρειος ανεκίνησε παλαιό δογματικό ζήτημα ως προς την ερμηνεία κυρίως χριστολογικών θεμάτων, τα οποία σχετίζονταν με την έννοια του Λόγου κατά τον 2ο και 3ο αιώνα (Μοναρχιανισμός, έριδα των δύο Διονυσίων, Subordinatio), συνέδεσε ακραία στοιχεία των δύο θεολογικών παραδόσεων και οδηγήθηκε τελικά στην άρνηση της θεότητας του Ιησού Χριστού.
Η σχέση του Υιού προς τον Λόγο του Θεού είναι ακόμη, κατά τους παραπάνω αιώνες, ασαφής και συγκεγχυμένη. Η αλεξανδρινή παράδοση ταύτιζε τον Λόγο με τον Υιό και οδηγείτο στην υποταγή (Subordinatio). Η αντιοχειανή διέκρινε τον Λόγο από τον Υιό και θεωρούσε τον Λόγο ως ανυπόστατη δύναμη του Θεού. Τις αποκλίσεις αυτές αντιμετώπισε συνοδικά η Εκκλησία κυρίως με τη σύγκληση και τις αποφάσεις της Α’ Οικουμενικής Συνόδου (Νίκαια 325 μ.Χ.)[…]
(Απόσπασμα από τον πρόλογο του βιβλίου)
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
Απολυτίκιον. Των αγίων Πατέρων. Ήχος πλ. δ’
Κοντάκιον. Ήχος πλ. δ’
Πρόλογος
Συντμήσεις
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Η συνοδική αυτοσυνειδησία της Εκκλησίας και η μετάβαση από την τοπική στην οικουμενική έκφραση της συνοδικότητας
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ
Οι Χριστολογικές αντιλήψεις του Αρείου και η θεολογική τους αντιμετώπιση πριν από την Α’ Οικουμενική Σύνοδο
1.- Το ιστορικοδογματικό πλαίσιο εμφάνισης των Χριστολογικών αντιλήψεων του Αρείου
2.- Οι Χριστολογικές αντιλήψεις του Αρείου
3.- Η πρώτη θεολογική απάντηση στις Χριστολογικές αντιλήψεις του Αρείου
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ
Η Α’ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΗ ΣΥΝΟΔΟΣ ΝΙΚΑΙΑ ΤΗΣ ΒΙΘΥΝΙΑΣ – 325 μ.Χ.
2.- Η σύγκλιση της Α’ Οικουμενικής Συνόδου και τα σχετικά προβλήματα
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ
Το θεολογικό έργο της Α’ Οικουμενικής Συνόδου και το Σύμβολο Πίστεως
1.- Οι θεολογικές πηγές του Συμβόλου Πίστεως της Α’ Οικουμενικής Συνόδου
2.- Η θεολογία του Συμβόλου Πίστεως της Α’ Οικουμενικής Συνόδου
3.- Η αποδοχή/πρόσληψη (reception) του Συμβόλου Πίστεως της Α’ Οικουμενικής Συνόδου
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΕΤΑΡΤΟ
Το Κανονικό έργο της Α’ Οικουμενικής Συνόδου
1.- Οι είκοσι κανόνες της Α’ Οικουμενικής Συνόδου και η αντιμετώπιση κανονικών προβλημάτων
2.- Η επίλυση του θέματος του κοινού εορτασμού του Πάσχα
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
1.- ΠΗΓΕΣ
2.- ΒΟΗΘΗΜΑΤΑ
Α. Ελληνόγλωσσα
Β. Ξενόγλωσσα
ΚΕΙΜΕΝΑ
Ι.- Το Σύμβολο Πίστεως της Α’ Οικουμενικής Συνόδου
ΙΙ.- Οι κανόνες της Α’ Οικουμενικής Συνόδου