Η ΕΙΚΟΝΑ

Η ΕΙΚΟΝΑ

Θέα της Βασιλείας

 

«Σπάνια ένα βιβλίο τόσο σύντομο, τόσο προσιτό και τόσο απλό στις αξιώσεις του, είπε τόσα πολλά για το μυστήριο της εικόνας» (περιοδικό «Paix»)

«Το βιβλίο τούτο είναι αξιόλογο από πολλές πλευρές: θεολογική στερεότητα, ποικιλία στην παρουσίαση των διαφόρων όψεων της εικονογραφίας, ένθερμος ζήλος» (περιοδικό «Contacts»). «Με το βιβλίο αυτό που συλλαμβάνει ό,τι πιο ουσιαστικό, ο Michel Quenot έγραψε ναι από τις ωραιότερες συνθέσεις για το γλωσσάρι της εικονογραφίας» («Nos Livres»)

Διαμέσου της θεολογικής αυτής τέχνης που παρουσιάζεται με πρωτοτυπία, ο αναγνώστης προσκαλείται σ’ ένα ταξίδι προς την Ωραιότητα

(Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου)

 

Εκπλήσσομαι συχνά, όταν το κάλλος κατορθώνεται να εκφραστεί μέσα από λέξεις, να περιγραφεί μέσα από έννοιες. Μιλώντας για την ποίηση, πρέπει να είσαι ποιητής, για να μεταφέρεις το μυστήριο της τέχνης πρέπει να έχεις βαθύτατα συμμετάσχει σ’ αυτό. Με το προοίμιο τούτο θέλω να χαιρετήσω την εμφάνιση του δοκιμίου για την Εικόνα του Michel Quenot. «Θέα της Βασιλείας» σημειώνεται στον υπότιτλο. Θα προσδιόριζα ακόμη, ξεχείλισμα της δόξας και του κάλλους της αιώνιας Βασιλείας πού προσδοκούμε και της οποίας λαμβάνουμε την πραγματική και άμεση πρόγευση στη ζώσα εμπειρία της Εκκλησίας. Διότι μέσα στο χώρο της εκκλησιαστικής ζωής τοποθετείται η εικόνα όπως και τούτη η μαρτυρία. Η εικόνα προέρχεται από την Εκκλησία ως πρόγευση της Βασιλείας∙ φανερώνοντας το κάλλος και τη χαρά της, αργά ή γρήγορα, με κάθε τρόπο, μας προσκαλεί σ’ αυτήν.

Αντανακλώντας το κάλλος του Θεού και των αγίων του, η εικόνα βρίσκεται στην καρδιά της πνευματικής εμπειρίας της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Διχάζομαι από τη μια μεριά ανάμεσα στην έγνοια να παραστήσω εδώ το σύνδεσμο της οργανικής ενότητας της εικόνας, την προσκύνηση και τη θεολογία της μέσα στο σύνολο της πίστης και της παράδοσης της Ορθόδοξης Εκκλησίας, κι από την άλλη, σε μια πιο προσωπική επιθυμία να μη μασκαρέψω μονομιάς την εικόνα με την «ορθόδοξη» ετικέτα, μα να φανερώσω καλύτερα την απαραίτητη, οργανική και καθολική όψη της εικόνας. […]

(Απόσπασμα από τον πρόλογο του βιβλίου)

 

ΞΕΝΟΓΛΩΣΣΟΣ ΤΙΤΛΟΣ: L’ ICONE, FENETRE SUR LE ROYAUME

 

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Η ΕΙΚΟΝΑ

Θέα της Βασιλείας

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

 

ΒΑΣΕΙΣ

1.- Εμφάνιση και ανάπτυξη της εικόνας

2.- Βιβλική και δογματική θεμελίωση

3.- Η θέση της εικόνας στην Ανατολική Εκκλησία

Σύντομο σχόλιο για τις εικόνες του Δωδεκάορτου

 

ΣΠΟΥΔΗ ΣΤΗΝ ΕΙΚΟΝΑ

Οι κανόνες της εικόνας και ο σκοπός τους

Διαφοροποιημένη εξέλιξη της ιερής τέχνης στην Ανατολή και τη Δύση

Θεμελιακή διάκριση: Η εικόνα, θεολογία της προσωπικής παρουσίας

Τα βασικά στοιχεία της εικόνας

 

ΑΝΑΛΥΣΗ ΜΕΡΙΚΩΝ ΕΙΚΟΝΩΝ

1.- Εικόνες της Θεοτόκου

2.- Η εικόνα του Παντοκράτορα και της Δέησης

3.- Η εικόνα της Σταύρωσης

4.- Η εικόνα της Ανάστασης ή Η Κάθοδος στον Άδη

 

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΤΗΣ ΕΙΚΟΝΑΣ

1.- Η εικόνα, παράσταση εξαγνισμού

2.- Η Ενανθρώπηση

3.- Η Μεταμόρφωση

4.-Το φως, «γνόφος εκφαντορικός»

5.- Παρουσία και Συνάντηση

6.- Εικόνα ζωντανή: ο Χριστιανός

 

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

ΕΠΙΛΟΓΗ ΕΙΚΟΝΩΝ ΑΠΟ ΜΟΥΣΕΙΑ ΚΑΙ ΣΥΛΛΟΓΕΣ

ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΕΙΚΟΝΩΝ