Η ΓΟΝΥΚΛΙΣΙΑ ΤΗΣ ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΗΣ
Με αφορμή το ιστορικό γεγονός της Πεντηκοστής, η θεολογία των ευχών της γονυκλισίας αναφέρεται στην Αγία Τριάδα με αποφατικές προσεγγίσεις και θεολογία για την αΐδια ζωή της αλλά και την οικονομική της δράση στον κόσμο.
Η ενανθρώπιση του Θεού Λόγου ερμηνεύεται ως έκφραση «γονυκλισίας του Θεού», που γίνεται άνθρωπος για την σωτηρία ζώντων και κεκοιμημένων. Επίσης, τονίζεται η ενότητα των μελών του σώματος της Εκκλησίας, ζώντων και κεκοιμημένων. Με τον τρόπο αυτό συνδέεται άρρηκτα η Χριστολογία με την Εκκλησιολογία.
Η ανάσταση του Χριστού εγείρει άπαντας και ανοίγει την προσδοκία των εσχάτων με την ενέργεια του Αγίου Πνεύματος διά των ιερών μυστηρίων της Εκκλησίας. Οι εκτενείς αναφορές των ευχών στους κεκοιμημένους αναπτύσσει μια εξαίρετη θεολογία γύρω από το μυστήριο του θανάτου και του σωτηριώδους έργου του αναστάντος Χριστού στον άδη υπέρ των νεκρών. Επισημαίνεται η σημαντική διαφοροποίηση της Εκκλησίας στην αντίληψη περί του θανάτου και των νεκρών σε σχέση με τον αρχαίο κόσμο.
Παρά την έντονη χρήση στα λειτουργικά κείμενα αρχαιοελληνικών εικόνων, π.χ. του άδη, ο θάνατος δεν λογίζεται από την Εκκλησία πλέον ως ανίκητος και φοβερός, όπως στον αρχαίο κόσμο αλλά μεταπλάθεται σε διέξοδο προς «τα χρηστότερα και θυμηδέστερα» ανοίγοντας την προοπτική της αιωνιότητος.
(Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου)
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
Η ΓΟΝΥΚΛΙΣΙΑ ΤΗΣ ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΗΣ
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
ΒΡΑΧΥΓΡΑΦΙΕΣ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α’
Η ΓΟΝΥΚΛΙΣΙΑ ΣΤΗΝ ΘΥΡΑΘΕΝ ΚΑΙ ΒΙΒΛΙΚΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ, ΚΑΘΩΣ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΠΑΤΕΡΙΚΕΣ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
α. Η γονυκλισία στον αρχαίο κόσμο
β. Η γονυκλισία στον Ιουδαϊκό κόσμο
γ. Η γονυκλισία στις Καινοδιαθηκικές πηγές
δ. Η γονυκλισία στις Κανονικές πηγές
ε. Η γονυκλισία στις Λειτουργικές πηγές
στ. Η γονυκλισία στις Πατερικές πηγές
ζ. Η γονυκλισία στην ελληνική Λαογραφία
η. Η Τυπολογία της εορτής της Πεντηκοστής
θ. Η λήξη και η έναρξη της περιόδου της γονυκλισίας στη λειτουργική πράξη και η θέση της στην εορτή της Πεντηκοστής
ι. Το Ψυχοσάββατο της Πεντηκοστής
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β’
Η ΤΑΞΙΣ ΤΗΣ ΑΚΟΛΟΥΘΙΑΣ ΤΟΥ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΤΗΣ ΓΟΝΥΚΛΙΣΙΑΣ
α. Παρουσίαση της Τυπικής Διατάξεως στα χειρόγραφα (8ος-14ος αι.)
β. Παρατηρήσεις στην Τυπική Διάταξη της Ακολουθίας της Γονυκλισίας
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ’
ΚΡΙΤΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΩΝ ΕΥΧΩΝ ΤΗΣ ΓΟΝΥΚΛΙΣΙΑΣ
α. Συντομογραφίες του Κριτικού Υπομνήματος
β. Συντομογραφίες και Εκδόσεις Κωδίκων
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ’
Η ΘΕΟΛΟΓΙΑ ΤΩΝ ΕΥΧΩΝ ΤΗΣ ΓΟΝΥΚΛΙΣΙΑΣ
Α’ Ευχή
Β’ Ευχή
Γ’ Ευχή
Δ’ Ευχή
Ε’ Ευχή
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ