Η δραματική αλλά συνάμα ευλογημένη πορεία αλληλοδιαδοχικών πτώσεων και ανορθώσεων στην πνευματική ζωή των Πατέρων της ερήμου είναι η αλήθεια δια της οποίας πορεύονται δυνητικά και αγωνιστικά προς τον σκοπό της αφιέρωσής τους.
Για τους Πατέρες της ερήμου κάθε πτώση συνοδεύεται από την επερχόμενη άνοδο, αλλά ακόμη και αυτή η άνοδος γίνεται συνειδητά άλλος ένας δρόμος όπου ελλοχεύουν κίνδυνοι και εκπλήξεις.
Η φύλαξη της ψυχής και η νηπτική προσευχητική διάθεση είναι το πρώτο ζητούμενο και συνάμα ποθούμενο στην ασκητική εμπειρία των οσίων. Το Άγιο Πνεύμα είναι αυτό που συγκρατεί ζωηρή και ενεργή την προσπάθεια της ψυχής να παραμένει σταθερά αναμμένη ως λύχνος φωτεινός στην περιπετειώδη ζωή του ανθρώπου…
(Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου)
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
ΜΕΡΟΣ Α’
ΓΡΑΜΜΑΤΟΛΟΓΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ
Α. Αποφθέγματα Γερόντων
Β. Λαυσαϊκή Ιστορία
Γ. Η κατ’ Αίγυπτον των μοναχών Ιστορία
Δ. Φιλόθεος Ιστορία ή Ασκητική Πολιτεία
ΜΕΡΟΣ Β’
ΘΕΟΛΟΓΙΚΗΓ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α’
Η Βιβλική, Αγιοπνευματική και Πατερική αυθεντία των ασκητικών συλλογών
1.- Ο αυθεντικός λόγος της Γραφής μέσα από τις ασκητικές συλλογές κειμένων
2.- Ο Αγιοπνευματικός χαρακτήρας της Πατερικής ασκητικής παράδοσης
3.- Δόγμα και Αίρεση. Τα όρια της αλήθειας και της πλάνης
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β’
Ο Χριστοκεντρικός χαρακτήρας των ασκητικών πατερικών συλλογών
1.- Μυστηριακή ζωή και Εκκλησιαστική Σύναξη
2.- Η ποιμαντική και κοινωνική φροντίδα των Πατέρων της ερήμου
3.- Ο παιδαγωγικός χαρακτήρας της Πατερικής έκφρασης και η πνευματική πατρότητα
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ’
Η συμβολή των ασκητικών συλλογών στην προαγωγή της νηπτικής θεολογίας
1.- Η Ανθρωπολογία της ασκητικής εμπειρίας
1.1 Η φυσιολογία της ανθρώπινης φύσης
1.2 Η περί παθών διδασκαλία
1.3 Η πάλη με τους λογισμούς
1.4 Η πάλη με τον Διάβολο
2.- Οι αναβαθμοί της πνευματικής ωρίμανσης
2.1 Φόβος Θεού
2.2 Αποταγή ιδίου θελήματος
2.3 Ταπεινοφροσύνη και μετάνοια
2.4 Διάκριση και σιωπή
2.5 Η καθαρότητα της καρδιάς και η αδιάλειπτη προσευχή
ΕΠΙΜΕΤΡΟ
Μνήμη Θεού και «θεωρία» της δόξας του Θεού στο παρόν και τα έσχατα
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ