Η ΩΡΑ ΤΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ ΚΑΙ Η ΑΚΟΛΟΥΘΙΑ ΕΙΣ ΨΥΧΟΡΡΑΓΟΥΝΤΑ
ΣΥΜΒΟΛΗ ΣΤΗ ΜΕΛΕΤΗ ΤΟΥ ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΥ ΕΥΧΟΛΟΓΙΟΥ
[…] Προς επίτευξη του σκοπού αυτού η παρούσα εργασία χωρίζεται σε πέντε κεφάλαια. Στο πρώτο κεφάλαιο διερευνώνται οι κατά την ώρα του θανάτου του πιστού προσευχές της αρχαίας Εκκλησίας, με σκοπό την επί τη βάσει των μαρτυριών της Αγίας Γραφής και γενικά της αρχαίας χριστιανικής γραμματείας θεμελίωση της σχετικής λειτουργικής πράξεως της Εκκλησίας. Στο δεύτερο κεφάλαιο διερευνάται η ιστορική εξέλιξη και διαμόρφωση της ισχύουσας σήμερα Ακολουθίας εις Ψυχορραγούντα, με βάση τη χειρόγραφη παράδοση του Βυζαντινού Ευχολογίου και τις έντυπες εκδόσεις του. Το τρίτο κεφάλαιο έχει ως θέμα τον ελάχιστα γνωστό εικονογραφικό κύκλο της Ακολουθίας εις Ψυχορραγούντα, με σκοπό την και από την άποψη αυτή διερεύνηση του εύρους της διάδοσης και της επίδρασης που άσκησε η εν λόγω ακολουθία στη διαμόρφωση της σχετικής ορθόδοξης λειτουργικής ευσέβειας και πνευματικότητας. Στο τέταρτο κεφάλαιο γίνεται μια θεολογική διερεύνηση της έννοιας του θανάτου ως χωρισμού της ψυχής από το σώμα και ώρας κρίσεως της ψυχής, που κυριαρχεί στην ακολουθία αυτή. Και στο πέμπτο κεφάλαιο αναλύονται τα δύο ιδιάζοντα προσευχητικά αιτήματα της ακολουθίας, που προσδιορίζουν και τον χαρακτήρα της, ήτοι η λύτρωση του θνήσκοντος από τη φυσική οδύνη της ώρα του θανάτου και η προ του θανάτου μετάνοιά του. […](Απόσπασμα από την εισαγωγή του βιβλίου)
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
Η ΩΡΑ ΤΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ ΚΑΙ Η ΑΚΟΛΟΥΘΙΑ ΕΙΣ ΨΥΧΟΡΡΑΓΟΥΝΤΑ
Αφιέρωση
Αντί προλόγου
Βραχυγραφίες
Εισαγωγή
Κεφάλαιο πρώτο
ΟΙ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΩΡΑ ΤΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ ΤΟΥ ΠΙΣΤΟΥ ΠΡΟΣΕΥΧΕΣ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ
Α. Αγιογραφικές παρορμήσεις
Β. Οι μαρτυρίες της αρχαίας χριστιανικής γραμματείας
Κεφάλαιο δεύτερο
ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ ΚΑΙ ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΗΣ ΑΚΟΛΟΥΘΙΑΣ ΕΙΣ ΨΥΧΟΡΡΑΓΟΥΝΤΑ
Α. Παρουσίαση των μελετηθέντων χειρογράφων Ευχολογίων που περιέχουν την Ακολουθία εις Ψυχορραγούντα
Β. Η ακολουθία εις Ψυχορραγούντα κατά τη χειρόγραφη και έντυπη παράδοση του Βυζαντινού Ευχολογίου
- Η ακολουθία εις Ψυχορραγούντα κατά τα χειρόγραφα ευχολόγια του 8ου-13ου αι.
- Η ακολουθία εις Ψυχορραγούντα κατά τα χειρόγραφα ευχολόγια των 14ου-17ου αι.
- Η ακολουθία εις Ψυχορραγούντα κατά τα έντυπα Ευχολόγια
Κεφάλαιο τρίτο
Ο ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΙΚΟΣ ΚΥΚΛΟΣ ΤΗΣ ΑΚΟΛΟΥΘΙΑΣ ΕΙΣ ΨΥΧΟΡΡΑΓΟΥΝΤΑ
Α. Η εικονογράφηση του θανάτου του δικαίου
Β. Η εικονογράφηση του κανόνα της Ακολουθίας εις Ψυχορραγούντα
Κεφάλαιο τέταρτο
Η ΩΡΑ ΤΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΑΚΟΛΟΥΘΙΑ ΕΙΣ ΨΥΧΟΡΡΑΓΟΥΝΤΑ
Α. Ο θάνατος ως χωρισμός της ψυχής από το σώμα
Β. Ο θάνατος ως κρίση της ψυχής
Κεφάλαιο πέμπτο
ΤΑ ΙΔΙΑΖΟΝΤΑ ΑΙΤΗΜΑΤΑ ΠΡΟΣΕΥΧΗΣ ΤΟΥ ΘΝΗΣΚΟΝΤΟΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΑΚΟΛΟΥΘΙΑ ΕΙΣ ΨΥΧΟΡΡΑΓΟΥΝΤΑ
Α. Η λύτρωση του θνήσκοντος από την οδύνη του θανάτου
Β. Η προ του θανάτου μετάνοια και η σωτηρία της ψυχής
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ – ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
1.- Θεολογικές, ποιμαντικές και τελετουργικές προϋποθέσεις τελέσεως της «Ακολουθίας εις Ψυχορραγούντα» σήμερα
2.- «Τάξις τελέσεως της Ακολουθίας εις Ψυχορραγούντα»
Α’ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΕΙΚΟΝΩΝ
Β’ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΕΙΚΟΝΩΝ
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
α) Ελληνική
β) Ξενόγλωσση