Ο ΧΡΟΝΟΣ ΚΑΙ ΑΙ ΤΕΣΣΑΡΕΣ ΕΠΟΧΑΙ

Ο ΧΡΟΝΟΣ ΚΑΙ ΑΙ ΤΕΣΣΑΡΕΣ ΕΠΟΧΑΙ

Ο κόσμος, τὸν οποίον βλέπομεν, εδημιουργήθη υπὸ του Θεού όχι μόνον προς τροφήν, συντήρησιν, αύξησιν και τέρψιν του ανθρώπου, αλλὰ και προς διδασκαλίαν αυτού. Εκ της τελευταίας ταύτης επόψεως ο κόσμος είνε διδασκαλείον. Είνε εικονογραφημένον βιβλίον με αναρίθμητα φύλλα, όσα είνε και τα ορατά δημιουργήματα του Θεού, απὸ των ελαχίστων, ως είνε ένας κόκκος της άμμου, μέχρι των παμμεγίστων, ως είνε αι ουράνιαι σφαίραι, αι οποίαι στροβιλίζονται εις το άπειρον. Έκαστον εξ αυτών πόσα δεν διδάσκει τον άνθρωπον, εις τον οποίον ο Θεὸς έδωκε το ανεκτίμητον δώρον του νου διὰ να ερευνά τα μεγαλεία Του! Άνθρωποι, ερευνάτε την φύσιν, και αυτὴ θα σας διδάξῃ περί του Δημιουργού. Η φύσις είνε λαμπρὸν κάτοπτρον, εις το οποίον αντανακλώνται αι ιδιότητες του Θεού, η παντοδυναμία, η πανσοφία και η αγαθότης Αυτού (Ιδὲ Ρωμ. 1, 19 – 20). Ο φυσικὸς κόσμος, τέλος, είνε εικὼν και σύμβολον του πνευματικού κόσμου. Ότι βλέπομεν εν τω ορατώ και φθαρτώ τούτω κόσμω, είνε μία σκιὰ του αοράτου και αιωνίου κόσμου. Υπάρχει σχέσις τις μεταξὺ των δύο κόσμων, διότι δημιουργὸς αμφοτέρων είνε ο Θεός, ο οποίος τα πάντα κατευθύνει προς ένα τελικὸν σκοπόν. Αίνος και δοξολογία αναπέμπεται προς τον Θεὸν εξ  όλης της Δημιουργίας (Ιδὲ Ψαλμ. 148).

 

Ως ιεροκήρυξ και εις τας επαρχίας και εις την Πρωτεύουσαν πολλάς φοράς ήνοιγον ενώπιον των ακροατών το εικονογραφημένον βιβλίο της φύσεως, και εξ αυτού ελάμβανον εικόνας και παραδείγματα δια το κήρυγμα. Εδημοσίευον δε και εις περιοδικὰ σχετικὰ άρθρα. Ωρισμένα τοιαύτα άρθρα και κηρύγματα, συμπληρωμένα και με νεωτέρας  προσθήκας, εκδίδομεν εις το παρόν τεύχος ως μίαν απαρχὴν πρακτικών ομιλιών επὶ του βιβλίου της φύσεως, ερμηνευομένου υπό το φως του αιωνίου βιβλίου, της Αγίας Γραφής.

(Από τον πρόλογο του βιβλίου)

 

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Ο ΧΡΟΝΟΣ ΚΑΙ ΑΙ ΤΕΣΣΑΡΕΣ ΕΠΟΧΑΙ

Πρόλογος

Α. Ο ΧΡΟΝΟΣ

1.- Ο χρόνος

• Θεωρίαι
• Ο άχρονος Θεός
• Το παρελθόν
• Το μέλλον
• Το παρόν

2.- Ο κόσμος παρέρχεται (Τα δύο ποντίκια)

• Κόσμος υπό την καλήν έννοιαν
• Κόσμος υπό την κακήν έννοιαν
• Ο κίνδυνος
• Μία εικών
• Ερμηνεία της εικόνος
• Κηρύγματα Πατέρων περί κόσμου
• Τις δύναται να είπη εις τον· Αλτ;
• Ο Χριστός η αληθής γλυκύτης

3.- Προς την αιωνιότητα

• Απορία μοναχού
• Εις το δάσος άσμα
• Έζησεν εις τον Παράδεισον
• Εφήμερα έντομα
• Πόθος αιωνιότητος
• Μία δραχμή!

Β’ ΑΙ ΤΕΣΣΑΡΕΣ ΕΠΟΧΕΣ

4.- Το έαρ

• Η ζωή εις τας πόλεις
• Μια εικών ανοίξεως
• Ο ναός της φύσεως
• Κήρυξ αναστάσεως
• Η άνοιξις ολιγώτερον θελκτική…
• Ω γλυκύ μου έαρ!
• Το ουράνιον έαρ
• Ζώμεν εις χειμώνα

5.- Το θέρος

• Πως βλέπετε την φύσιν;
• Πως βλέπετε το θέρος;
• α) Θερισμός εικών ψυχικής ωριμάνσεως
• β) Θερισμός εικών συντελείας του αιώνος
• γ) Θερισμός εικών παραδειγματικής τιμωρίας
• Προτροπή Γρηγορίο Παλαμά

6.- Το φθινόπωρον

• Αλλαγή καιρών
• Εικόνες φθινοπώρου
• Θρησκευτικόν και ηθικόν φθινόπωρον
• Οι κεκρυμμένοι σπόροι

7.- Ο χειμών

• Δριμύς χειμών
• Πρόβλεψις καιρού
• Ο χειμών ιατρός
• Ο χειμών φίλος των γεωργών
• Ο χειμών στρατηγός
• Ο χειμών φίλος της οικογενείας
• Διαλείμματα χειμώνος
• Χειμών εν τω οίκω και εν τη κοινωνία
• Χειμών εν τη Εκκλησία
• Διά να παρέλθη ο χειμών

Γ’ Ο ΥΠΟΛΟΙΠΟΣ ΧΡΟΝΟΣ

8.- Κάποτε ήσο παιδίον…

• Κινηματογραφική ταινία
• Προς το τέρμα
• «Άνω σχώμεν τας καρδίας»

9.- Ο υπόλοιπος χρόνος

• Δεν επιστρέφει
• Παίζομεν…
• Θρήνος διά τας απολεσθείσας ώρας
• Καταχρασταί!

10.- Αι ημέραι πονηραί

• Μία παραφροσύνη
• Όχι ανεμοδείκτας και χαμαιλέοντες
• Ποίαι αι πονηραί ημέραι
• Φυλάξωμεν την πίστιν
• Εκεί είνε η πατρίς μας

11.- Εν λεπτόν

Δ’ Ο ΑΧΡΟΝΟΣ

12.- Ο Ών

• Τα πάντα εν χρόνω
• -Ο άχρονος Θεός
• Ο άχρονος εν χρόνω
• Προς τον Αιώνιον