ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ ΚΑΙ ΙΣΛΑΜ

ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ ΚΑΙ ΙΣΛΑΜ

Η συνάντηση Ορθοδοξίας και Ισλάμ στα Δωδεκάνησα: Μια περίπτωση διαθρησκειακότητας στο νησί της Κω

Στην εποχή των μαζικών μετακινήσεων πληθυσμών και λαών, κατά την οποία παρατηρείται μεγάλη έξαρση διαφόρων φοβικών συνδρόμων, όπως της ισλαμοφοβίας, της ξενοφοβίας κ.ά., το νησί της Κω έρχεται να καταστεί φάρος αγάπης και καταλλαγής. Πολλοί στις μέρες μας ομιλούν για την αρχή ενός ακήρυκτου, πλην υπαρκτού, θρησκευτικού πολέμου, του Ισλάμ εναντίον της χριστιανικής δύσεως, με χιλιάδες έως τώρα μάρτυρες για την Εκκλησία. Αυτήν όμως την πολεμική διάθεση και τακτική δεν την συναντάμε μόνον εκ μέρους του Ισλάμ, αλλά συχνάκις και μέσα στον χριστιανικό κόσμο, και αυτό είναι ακόμα πιο οδυνηρό για την Εκκλησία του Εσταυρωμένου, όταν εμείς οι ίδιοι εύκολα χαρακτηρίζουμε τον άλλον ως «ξένον», βάζοντάς τον δυστυχώς απέναντι και όχι δίπλα μας, όπως τον «ξένο» Χριστό της υμνολογίας της Μ. Παρασκευής.

Το νησί της Κω, όμως, έρχεται σήμερα να ανατρέψει αυτήν την πραγματικότητα και να προβάλει προς όλους μας το αληθινό νόημα της θυσίας του Θεανθρώπου Ιησού. Έξι αιώνες τώρα η Κως βιώνει καθημερινά την πραγματική αγάπη προς τον «πλησίον» του Ιερού Ευαγγελίου, η οποία δεν γνωρίζει σύνορα, έθνη, θρησκείες, γλώσσες και παραδόσεις. Το πρότυπο αγαπητικής συνύπαρξης και διαθρησκειακής κοινωνίας της Κω πρέπει να γίνει για όλους μας η λυχνία εκείνη η οποία θα «λάμπει πάσι τοις εν τη οικία» (Μτ. 5, 15) στο σύγχρονο κόσμο μας, δείχνοντας προς όλους την αδελφική μεταξύ μας συγγένεια, ως τέκνα του ενός και μόνου αληθινού Θεού, χωρίς καμία περαιτέρω διχαστική ή διαχωριστική ετικέτα.

Στο βιβλίο αυτό ο αναγνώστης θα γνωρίσει μια πραγματική πολυπολιτισμική κοινωνία αγάπης και όχι ανοχής και συναίνεσης. Αρχίζοντας το ταξίδι μας από την αρχή της ιστορικής συνάντησης των δυο αυτών θρησκευτικών κοινοτήτων, έξι αιώνες πριν, και φτάνοντας μέχρι τη σημερινή πρότυπη αγαπητική πραγματικότητα, ο αναγνώστης θα γνωρίσει εκ του σύνεγγυς, μέσα από τις διηγήσεις των ίδιων των πρωταγωνιστών της και φυσικά την κριτική, ερευνητική και επιστημονική ματιά του συγγραφέα, πως διαφορετικές θρησκευτικές παραδόσεις και λαοί είναι δυνατόν να ζουν, αιώνες τώρα, ως αδέλφια πραγματικά.

(Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου)

 

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ ΚΑΙ ΙΣΛΑΜ

Η συνάντηση Ορθοδοξίας και Ισλάμ στα Δωδεκάνησα: Μια περίπτωση διαθρησκειακότητας στο νησί της Κω

 

ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ (Μητροπολίτου Κώου και Νισύρου Ναθαναήλ)

ΠΡΟΛΟΓΟΣ (Μητροπολίτου Ηλείας Γερμανού)

ΠΡΟΛΟΓΟΣ (Σωτηρίου Σ. Δεσπότη)

ΠΡΟΛΟΓΟΣ (π. Γεωργίου Ανδρ. Σταθόπουλου)

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

1ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΙΣ ΔΙΑΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ

1.1. Η Εκκλησία και η πορεία της προς τα Έσχατα

1.2. Η Οικουμενικότητα της Ορθοδοξίας

1.3. Παγκοσμιοποίηση και Πολυπολιτισμικότητα

1.4. Πολυπολιτισμικότητα και Πολυθρησκευτικότητα

1.5. Διαθρησκευτικότητα και Διαθρησκειακότητα

1.6. Θρησκευτική Επικοινωνία και Συγκρητισμός

1.7. Η διαθρησκειακή συνάντηση της Κω

2ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ Η ΜΟΥΣΟΥΛΜΑΝΙΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΚΩ

2.1. Σύντομη ιστορία της νήσου Κω

2.1.1. Προχριστιανική περίοδος (3η χιλιετία π.Χ. – 174 π.Χ.)

2.1.2. Χριστιανική και μεταχριστιανική περίοδος (57 μ.Χ. -1523 μ.Χ.)

2.2. Η συνάντηση Χριστιανών και Οθωμανών στην Κω

2.3. Η παιδεία κατά την Οθωμανική κατοχή

2.4. Ο ρόλος της επίσημης Εκκλησίας

2.5. Οι θρησκευτικές ελευθερίες στο νησί

2.6. Οι Νεομάρτυρες της Κω

2.7. Μουσουλμανικά μνημεία της Κω

2.8. Οι Μουσουλμανικές κοινότητες στην Ελλάδα

2.8.1. Ιστορικά, δημογραφικά και διοικητικά στοιχεία

2.8.2. Εκπαίδευση, Ιερός Νόμος και θρησκευτικές ελευθερίες

2.9. Οι ξένοι περιηγητές μιλούν για την Κω

2.9.1. Η πρώιμη περίοδος της Τουρκοκρατίας 16ος έως 18ος αιώνας

2.9.2. Από τον 19ο αιώνα έως το τέλος της Τουρκοκρατίας

2.10. Γραφήματα πληθυσμιακών μεταβολών

2.11. Χάρτης της Κω

3ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ Η ΔΙΑΘΡΗΣΚΕΙΑΚΟΤΗΤΑ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΣΥΝΥΠΑΡΞΗ ΤΩΝ ΔΥΟ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ

3.1. Η ιστορική αυτοσυνειδησία των δύο κοινοτήτων

3.2. Οι σχέσεις εξουσίας και εξάρτυσης

3.3. Η ιστορική εξέλιξη των κοινωνικών σχέσεων

3.4. Η ιστορική διαδρομή των δύο κοινοτήτων με βάση το “Ιερό”

4ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ Η ΔΙΑΘΡΗΣΚΕΙΑΚΟΤΗΤΑ ΩΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΟ ΚΕΚΤΗΜΕΝΟ

4.1. Το Ιερό ως τόπος λατρείας

4.2. Η συνάντηση εντός του Ιερού

4.3. Η τιμή και η προσκύνηση των Αγίων

4.4. Τα συγκρητιστικά στοιχεία αλληλόδρασης και όσμωσης

5ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ Η ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΔΙΑΘΡΗΣΚΕΙΑΚΟΤΗΤΑ ΣΤΟΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟ ΒΙΟ

5.1. Η εθνική και θρησκευτική αυτοσυνειδησία

5.1.1. Η εθνική και θρησκευτική αυτοσυνειδησία των Κώων

5.1.2. Η ζωή και η γλώσσα στην Κω σε αντιδιαστολή με τη Θράκη

5.2. Οι σχέσεις μεταξύ των δυο θρησκευτικών ηγετών

5 3. Η αλληλόδραση στην κοινωνική προσφορά

5.4. Οι σχέσεις των νέων ανθρώπων

5.4.1. Το σχολείο ως χώρος εκπαίδευσης και συνάντησης των νέων

5.4.2. Οι νέοι συναναστρέφονται μεταξύ τους

5.5. Οι καθημερινές εμπορικές και κοινωνικές σχέσεις

5.5.1. Οι εμπορικές σχέσεις

5.5.2. Οι κοινωνικές σχέσεις

5.6. Οι δια-οικογενειακές σχέσεις

5.6.1. Οι μικτοί γάμοι

5.6.2. Η θέση της μουσουλμάνας γυναίκας στην Κω

5.6.3. Οι σχέσεις μεταξύ των οικογενειών

5.7. Η τοπική αυτοδιοίκηση και οι κοινωνικές εκδηλώσεις

6ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΑ ΜΙΑ ΟΥΣΙΩΔΗ ΔΙΑΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΗ ΕΠΑΦΗ ΜΕ ΤΟ ΙΣΛΑΜ

6.1. Από το τώρα, σε ένα ελπιδοφόρο αύριο

6.2. Αληθεύοντες εν αγάπη

6.3. Η καλλιέργεια της αυτοσυνειδησίας

6.4. Η τριλογία: Ευχαριστία – Μαρτυρία – Διακονία

6.5. Η συνάντηση με τον “άλλον” ως ευκαιρία αυτοπροσδιορισμού

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

 

ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ ΚΑΙ ΙΣΛΑΜ