ΠΗΓΕΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ
Τι είναι Ιστορία; Στο ερώτημα αυτό μπορούν να δοθούν -και έχουν ήδη δοθεί- διάφορες απαντήσεις. Ιστορία είναι κατ’ αρχάς η γνώση του παρελθόντος του ανθρώπου στα σημεία του εκείνα, που αντέχουν στο χρόνο και αξίζει να διατηρηθούν στην ανθρώπινη μνήμη. Είναι η ειδική επιστημονική μέθοδος, που επιτρέπει «την επεξεργασία και τη μετάδοση αυτής της μνήμης». Από την (επιστημονική) Ιστορία προκύπτουν μετά οι «ιστορίες», κάθε είδους δηλαδή διηγήσεις- εκθέσεις, που αποτυπώνουν αυτή τη γνώση, η οποία όμως αποκτιέται με ένα πολύμοχθο αγώνα στα όρια αυτοτελούς επιστημονικής έρευνας, με δικές της αρχές και δικούς της κανόνες.
(Από την παρουσίαση του εκδότη)
[…] Βέβαια, και η παρούσα έκδοση δεν παύει να έχει χρηστικό χαρακτήρα, χωρίς να διεκδικεί καμμία τελειότητα ή πληρότητα. Η μόνη μας φιλοδοξία είναι να δώσει επαρκή στοιχεία για την πληροφόρηση των Φοιτητών, αλλά και κάθε άλλου, ο οποίος τυχόν ενδιαφέρεται για τα προβλήματα των Πηγών της Εκκλησιαστικής Ιστορίας. Γι’ αυτό, και από τα εισαγωγικά προβλήματα της ιστορικής επιστήμης θίγουμε μόνο εκείνα, που βοηθούν την πρόσβαση σ’ αυτές. Την τελευταία θέλουν να εξυπηρετήσουν και τα δημοσιευόμενα ποικίλα δείγματα. Εξ άλλου, η πνευματική κοινωνία διδάσκοντος και διδασκομένων δεν είναι δυνατόν ποτέ να αποτυπωθεί σε κάποιο εγχειρίδιο, ούτε ο προφορικός λόγος με την αμεσότητά του να αντικατασταθεί με τον γραπτό, ψυχρό οπωσδήποτε και έμμεσο. Το γραπτό κείμενο εισάγει στον προβληματισμό και βοηθεί το φοιτητή να εμπεδώσει τις προσφερόμενες με την παράδοση γνώσεις και να οργανώσει την προετοιμασία του για τις αναγκαίες κατά νόμον εξετάσεις. […]
(Απόσπασμα από τον πρόλογο του βιβλίου)
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
ΠΗΓΕΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΠΡΟΣΒΑΣΕΙΣ
Α’ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ
1.- Η Ιστορία ως επιστήμη
2.- Γιατί «Εκκλησιαστική» Ιστορία;
3.- Θεματική και Κλάδοι της Εκκλησιαστικής Ιστορίας
Β’ ΟΙ ΠΗΓΕΣ ΚΑΙ Η ΧΡΗΣΗ ΤΟΥΣ
1.- Η σημασία των Πηγών
2.- Προϋποθέσεις για τη χρήση των Πηγών
3.- Διαίρεση των Πηγών της Εκκλησιαστικής Ιστορίας
4.- Βοηθητικές Επιστήμες της Εκκλησιαστικής Ιστορίας
ΠΗΓΕΣ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ
Α’ ΑΜΕΣΕΣ ΠΗΓΕΣ
1.- Η Καινή Διαθήκη
2.- Η αγιοπατερική Γραμματεία
3.- Βαπτιστήρια Σύμβολα – Δογματικά και Συμβολικά Μνημεία
4.- Πρακτικά Συνόδων (Οικουμενικών και Τοπικών)
5.- Λειτουργικοί Τύποι
6.- Υμνογραφία και Λατρειακή Μουσική
7.- Αγιολογικά Κείμενα
8.- Έγγραφα – Τυπικά ή Κανόνες Μοναστηρίων – Βιβλία Ενοριών
9.- Επιστολογραφία (Αλληλογραφία)
10.- Μνημεία Χριστιανικής Τέχνης – Επιγραφές – Σφραγίδες
11.- Κείμενα Εκκλησιαστικής Γεωγραφίας (ΤΑΚΤΙΚΑ)
12.- ΑΡΧΕΙΑ – Εκκλησιαστικός Τύπος, Οπτικοακουστικό Υλικό
Β’ ΕΜΜΕΣΕΣ ΠΗΓΕΣ
1.- Εκκλησιαστική Ιστοριογραφία
α) Γενικότητες
β) Εκκλησιαστικές Ιστορίες
γ) Εκκλησιαστικοί Ιστορικοί
– Α’ Περίοδος (1ος – 6ος αι.)
– Β’ Περίοδος (αρχές 7ου – 15ος αι.)
– Γ’ Περίοδος (15ος – 19ος αι.)
– Δ’ Περίοδος (19ος αι. – μέχρι σήμερα)
2.- Ταξειδιωτική Φιλολογία
3.- Εξωεκκλησιαστική και αντιεκκλησιαστική Φιλολογία
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ
1.- Στοιχεία Κριτικής των κειμένων και Εκδοτικής
2.- Στοιχεία εκδόσεως των Εγγράφων (Διπλωματικής)