ΣΥΝΟΔΙΚΟΣ ΤΟΜΟΣ ΤΗΣ ΗΣΥΧΑΣΤΙΚΗΣ ΣΥΝΟΔΟΥ ΤΟΥ 1351

ΣΥΝΟΔΙΚΟΣ ΤΟΜΟΣ ΤΗΣ ΗΣΥΧΑΣΤΙΚΗΣ ΣΥΝΟΔΟΥ ΤΟΥ 1351

Θεολογική προσέγγιση

Η διαμάχη του ΙΔ’ αιώνα παραμένει ζωντανή μέχρι τις μέρες μας. Το σχολαστικό πνεύμα της νέκρωσης της θεολογίας και της εν γένει απόρριψης της ησυχαστικής Παραδόσεως διαπνέει τόσο την Δύση όσο και την Ανατολή. Μπορούμε, λοιπόν, να τονίσουμε την ύπαρξη δύο ρευμάτων. Του ανθρωπισμού διαφόρων αποχρώσεων και του Θεανθρωπισμού ως βιβλικοπατερικής απάντησης. Το διάφορο υπόβαθρο των δύο ρευμάτων δεν είναι πάντοτε εύκολο να εντοπισθεί, καθότι κινούνται στα ίδια θεολογικά και εκκλησιαστικά πλαίσια και φαινομενικά εμμένουν στην ίδια παράδοση.

Η Σύνοδος του 1351 συγκλήθηκε για θέματα που αφορούσαν στη σωτηρία των πιστών αφού οι κακόδοξοι μείωναν τη δυνατότητα σωτηρίας και θεώσεως των πιστών και απέκλειαν την ελπίδα ολοκληρώσεως και συμμετοχής του ανθρώπου στη μακαρία ζωή της θεότητας. Συνεπώς αφορούσαν την Οικουμενική Εκκλησία, αφού οι αποφάσεις του έγιναν δεκτές από όλο το πλήρωμα της Εκκλησίας.

Η Σύνοδος του 1351 ενσωμάτωσε σε μια ενότητα όσα γράφτηκαν σποραδικά από τους άλλους θεολόγους, αλλά και όσα φαινόταν αμφιβόλου ορθοδοξίας ή επιλήψιμα στους κακοδόξους, τα μεθερμήνευσε με ευσεβέστερη διατύπωση θεοσόφως. Τα επεξεργάστηκε ώστε να αποτελούν ένα πραγματικά αριστούργημα δογματικής θεολογίας. Η αλήθεια που παρήχθη στη Σύνοδο του 1351 και αιώνια είναι και υποχρεωτικό χαρακτήρα έχει, αφού χωρίς αυτή διακυβεύεται η σωτηρία που ήδη βιώνεται στην Εκκλησία. Το δόγμα είναι σωτήριο και έγινε διδασκαλία σώζουσα της Οικουμενικής Εκκλησίας και υπ’ αυτή την έννοια λειτουργεί ανά την οικουμένη.

(Από την παρουσίαση του εκδότη)

 

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΣΥΝΟΔΙΚΟΣ ΤΟΜΟΣ ΤΗΣ ΗΣΥΧΑΣΤΙΚΗΣ ΣΥΝΟΔΟΥ ΤΟΥ 1351

Θεολογική προσέγγιση

 

ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΜΑΚΑΡΙΩΤΑΤΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΚΑΙ ΠΑΣΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ κκ. ΙΕΡΩΝΥΜΟΥ

 

ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ:

1.- «Η του Θεού δύναμις υπερφυής και διά των συμφορών αναδείκνυται»

2.- Τα πρόσωπα και το περιεχόμενο της ησυχαστικής κακοδοξίας

3.- Η αιτία συγκλήσεως της μεγάλης Συνόδου του 1351

 

ΠΡΩΤΗ ΣΥΝΟΔΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ

1.- Πρώτη συνεδρία: Η κατηγορία της «προσθήκης»

2.- Δεύτερη συνεδρία: Η ομολογία του αγίου Γρηγορίου Παλαμά

3.- Τρίτη συνεδρία: Ο σκανδαλισμός των λέξεων

4.- Τετάρτη συνεδρία: Η διάκριση ουσίας και ενεργείας είναι συνέχεια της Δ΄ και ΣΤ΄ Οικουμενικής Συνόδου

 

ΔΕΥΤΕΡΗ ΣΥΝΟΔΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ

1.- Πρώτη συνεδρία: «Άραγε υπάρχει θεοπρεπής διάκρισις ουσίας και ενέργειας στον Θεό;»

2.- Δεύτερη συνεδρία: Η θεία ενέργεια ως «φυσικό της θείας φύσεως» είναι άκτιστη και άναρχη

3.- Τρίτη συνεδρία: Τα άκτιστα ιδιώματα της θείας φύσεως, οι ενέργειες, δεν μπορούν να προκαλέσουν σύνθεση

4.- Τέταρτη συνεδρία: Η ανωνυμία και ἡ πολυνωμία του Θεού βασίζεται στην διάκριση ουσίας και ενεργείας. Το όνομα θεότητα

5.- Πέμπτη συνεδρία: Η Θεία ουσία υπέρκειται της θείας ενέργειας, όχι οντολογικά, όχι κατά το κτιστό και άκτιστο, αλλά κατά την έννοια αιτίας και αιτιατού

6.- Έκτη συνεδρία: Ο Θεός δεν μετέχεται κατά την ουσία. Υπάρχει διαφορά ουσίας και ενέργειας

7.- Το φώς της Μεταμορφώσεως είναι άκτιστο, αλλά όχι ἡ ουσία του Θεού

8.- Η αίρεση του Ακινδύνου είναι η ίδια με αυτήν του Μαρκέλλου, Φωτεινού και Σωφρονίου

9.- Είναι η Σύνοδος του 1351 Οικουμενική;

 

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

ΠΗΓΕΣ

ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ