ΘΕΟΛΟΓΟΙ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

ΘΕΟΛΟΓΟΙ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

Η πρώτη έκδοση του παρόντος βιβλίου, όπως φαίνεται από τον πρόλογο, είχε ως στόχο, με αφορμή τον εορτασμό των 2300 ετών από την ίδρυση της Θεσσαλονίκης (315 π. Χ – 1985 μ. Χ.), να συμβάλει στην ανάδειξη της χριστιανικής ιστορίας της πόλεως, η οποία ποσοτικά και ποιοτικά αποτελεί το σπουδαιότερο τμήμα στην καθόλου πορεία της. Η ίδια αναγκαιότητα προβάλλει και τώρα που η Θεσσαλονίκη, ως πολιτιστική πρωτεύουσα της Ευρώπης για το 1997, προσπαθεί, μέσα από ποικίλα ετερόκλιτα πολιτιστικά στοιχεία που προσπαθούν να κυριαρχήσουν, να δείξει τον πραγματικό εαυτό της, χωρίς δυστυχώς να το κατορθώνει πάντοτε.

Η ύλη του βιβλίου έχει αυξηθή σημαντικά με την προσθήκη ενός κεφαλαίου που αναφέρεται στην περί φωτός διδασκαλία του Αγίου Γρηγορίου Παλαμά.

(Από τον πρόλογο Β’ του βιβλίου)

 

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΘΕΟΛΟΓΟΙ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

ΠΡΟΛΟΓΟΣ Β’ (Πάσχα 1997)

ΠΡΟΛΟΓΟΣ (Ιανουάριος 1989)

 

ΚΥΡΙΛΛΟΣ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΙΟΣ

Η ενότης των Εκκλησιών Ανατολής και Δύσεως εις τους Βίους των αγίων Κυρίλλου και Μεθοδίου

 

ΕΥΣΤΑΘΙΟΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Α’

Ο λόγιος και ευθύς ιεράρχης

ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Β’

Ο συμβολισμός του μαύρου χρώματος εις την αμφίεσιν των μοναχών

1.- Τα πλαίσια του θέματος

2.- Η καθιέρωσις ιδιαιτέρας μοναχικής αμφιέσεως και ιδιαιτέρου χρώματος αυτής

3.- Ο συμβολισμός του μαύρου χρώματος: α) Κατά την παράδοσιν γενικώς, β) Κατά τον Ευστάθιον

ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Γ’

Αι μοναχικαί τάξεις και αι βαθμίδες της τελειώσεως

1.- Αι μοναχικαί τάξεις

2.- Η αντιστοιχία των βαθμίδων της τελειώσεως προς τας μοναχικάς τάξεις

 

ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ ΠΑΛΑΜΑΣ

ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Α’

Ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς. (Εισαγωγή στη διδασκαλία του)

1.- Υπερβατική Ανατολή και ενδοκοσμική Δύση

2.- Ο θρίαμβος της διδασκαλίας του αγίου Γρηγορίου Παλαμά στην εποχή του και στις ημέρες μας

3.- Το αμέθεκτον και μεθεκτόν του Θεού

4.- Ορθόδοξος Φωτισμός και ευρωπαϊκός «Διαφωτισμός»

5.- Συμμετοχή του σώματος στη θέωση. Απάθεια και απραξία

ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Β’

Η περί φωτός διδασκαλία του αγίου Γρηγορίου του Παλαμά

1.- Τα τρία είδη φωτός

2.- Δεν ήταν προσωπικός, αλλά δογματικός και πνευματικός ο αγώνας

3.- Εκκλησιαστική κατοχύρωση

4.- Σύντομη παρουσίαση της διδασκαλίας του

5.- Επίλογος

ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Β’

Η κοινωνική διδασκαλία του αγίου Γρηγορίου του Παλαμά

1.- Ο παράδεισος του Θεού και οι «παράδεισοι» των ανθρώπων

2.- Η ενότητα Αποστόλων και Πατέρων

3.- Ο κρυπτοϊουδαϊσμός των κοινωνικών διεκδικήσεων

4.- Το κακό βρίσκεται μέσα στον άνθρωπο, όχι έξω απ’ αυτόν

5.- Η χρήση των αγαθών του κόσμου. Πλούσιοι και φτωχοί

 

ΒΑΡΛΑΑΜ ΚΑΛΑΒΡΟΣ

ΦΙΛΟΘΕΟΣ ΚΟΚΚΙΝΟΣ

Ο άγιος Φιλόθεος ως θεολόγος

1.- Το θεολογικό κλίμα

2.- Οι βάσεις της θεολογίας του

3.- Τα θέματα και ο χαρακτήρ της θεολογίας του

 

ΝΕΙΛΟΣ (ΝΙΚΟΛΑΟΣ) ΚΑΒΑΣΙΛΑΣ

Το θεολογικόν έργον του Νείλου Καβάσιλα

1.- Η πολιτιστική έξαρσις και άνθησις επί της εποχής των Παλαιολόγων

2.- Η ησυχαστική δραστηριότης του Νείλου. Νείλος ή Νικόλαος Καβάσιλας;

3.- Η αντιλατινική θεολογία του Νείλου

4.- Επίλογος

 

ΣΥΜΕΩΝ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

Συμεών Θεσσαλονίκης. Περί του βίου, των συγγραμμάτων και της διδασκαλίας αυτού

Επίλογος