Οι άγιοι Μάξιμος Ομολογητής και Συμεών Νέος Θεολόγος παρουσιάζουν με απαράμιλλη ευκρίνεια και καθαρότητα μέσα από τα έργα τους όλη την προγενέστερη Πατερική παράδοση αναφορικά με το ανθρώπινο θέλημα και την ποθούμενη σωτηρία, πλουτίζοντάς την με την παρακαταθήκη των προσωπικών τους εμπειριών. Τα συμπεράσματά τους, ως απόσταγμα των προσωπικών αγιαστικών τους βιωμάτων, αποκαλύπτουν κατά αληθινό και ουσιαστικό τρόπο τις εξωτερικές και εσωτερικές εκφάνσεις του όλου ανθρώπου, στην προσπάθειά τους να βιώσει την εν Χριστώ ζωή και την αιώνια κοινωνία με τον Δημιουργό του.
(Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου)
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
Πρόλογος
Ευχαριστίες
Συντομογραφίες
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
1.- Οι έννοιες της θέλησης και του αυτεξούσιου στην Πατερική σκέψη μέχρι τον 7ο αι. μ.Χ.
2.- Η οδός της σωτηρίας στην Πατερική διδασκαλία μέχρι τον 7ο αι.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α’
ΑΓΙΟΣ ΜΑΞΙΜΟΣ Ο ΟΜΟΛΟΓΗΤΗΣ: ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΘΕΛΗΣΗ ΚΑΙ ΣΩΤΗΡΙΑ
1.- Θείο θέλημα και κατασκευή του ανθρώπινου θελήματος
Η δημιουργία της ανθρώπινης θέλησης
Συσχέτιση θείου και ανθρώπινου θελήματος
2.- Η πτώση και οι συνέπειές της
Η προπτωτική κατάσταση και το «άμα τω γενέσθαι» της πτώσης
Ο ρόλος του διαβόλου και η συναίνεση του ανθρώπου
Τα επακόλουθα της πτώσης
3.- Το ανθρώπινο θέλημα του Χριστού και η συσχέτισή του με το θέλημα του ανθρώπου
Η περιγραφή του φυσικού ανθρώπινου θελήματος του Χριστού
Το άτρεπτο της προαίρεσης του φυσικού ανθρώπινου θελήματος στον Χριστό
Η ευεργεσία της ενανθρώπησης στην ανθρώπινη θέληση
4.- Η σωτηρία ως το «όντος εφετόν» και η άσκηση ως θεραπεία του μεταπτωτικού θελήματος
Ο «ενεργών τη σωτηρία» Θεός και ο αποδέκτης άνθρωπος
Η ασκητική παιδαγωγία
Πράξη και θεωρία
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β’
ΑΓΙΟΣ ΣΥΜΕΩΝ Ο ΝΕΟΣ ΘΕΟΛΟΓΟΣ: Ο ΘΕΟΣ ΚΑΙ ΤΟ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟ ΘΕΛΗΜΑ
1.- Η φυσιολογία της ανθρώπινης θέλησης και η παθολογία της κατά την πτώση
Η δημιουργία του κατά φύση της ανθρώπινης θέλησης
Η προοπτική του προπτωτικού ανθρώπου και η παθολογία του θελήματος του κατά την πτώση
Οι ανθρωπολογικές προεκτάσεις της πτώσης στο ανθρώπινο θέλημα
2.- Ανθρώπινο θέλημα και αρετές
Οι αρετές ως δωρεές του Θεού στη διαμόρφωση του ανθρώπινου θελήματος
Η «μετανοούσα» προαίρεση
Το επιστέγασμα της αγάπης
3.- Ανθρώπινο θέλημα και αρετές
Η ωφέλεια της άσκησης
4.- Η σωτηρία και η εμπειρία της
Το πρόσωπο της σωτηρίας και οι προϋποθέσεις της
Η εμπειρία του ακτίστου φωτός
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ’
ΑΓΙΟΣ ΜΑΞΙΜΟΣ Ο ΟΜΟΛΟΓΗΤΗΣ – ΑΓΙΟΣ ΣΥΜΕΩΝ Ο ΝΕΟΣ ΘΕΟΛΟΓΟΣ: ΤΟ ΜΕΤΑΠΤΩΤΙΚΟ ΘΕΛΗΜΑ ΚΑΙ Η ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΟΥ
1.- Η εν Χριστώ θεραπεία του ανθρώπινου θελήματος
Η εν Χριστώ αποκάλυψη του ανθρώπινου θελήματος
Η εν Χριστώ νέκρωση του σαρκικού φρονήματος
2.- Η «πεπτωκυΐα» ανθρώπινη θέληση και η θεραπεία της
Η θεραπεία της «πάσχουσας» προαίρεσης
Η «παθογένεια» του ανθρώπινου θελήματος και η αντιμετώπισή της
3.- Η σωτηρία ως δωρεά της ενανθρώπισης
Το σωτηριώδες έργο της ενανθρώπισης
Η εμπειρία της ενανθρώπησης
4.- Ο ανθρώπινος νους και η εν Θεώ μεταμόρφωσή του
Ο νους και οι μεταπτώσεις του
Η θεραπεία του νου
Η εν Θεώ μετάλλαξη του νου
Ο απαθής νους
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
SUMARY
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ