ΚΡΗΤΙΚΗ ΑΓΙΟΛΟΓΙΑ

ΚΡΗΤΙΚΗ ΑΓΙΟΛΟΓΙΑ

ΜΕΛΕΤΕΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΑΓΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΥΜΝΟΛΟΓΙΑΣ

Η συνεισφορά της Κρήτης στη συγκρότηση του «έσω ανθρώπου», καθώς και στην πνευματική προαγωγή, δεν συνίσταται μονάχα στην καλλιέργεια των Γραμμάτων και των Τεχνών, αλλά και στην ανάδειξη και προβολή πνευματικών αναστημάτων και προτύπων, των Αγίων -αρχής γενομένης με τον Απόστολο Τίτο, τον πρώτο Επίσκοπό της-, οι οποίοι εμπνέουν, με την προσωπικότητα και το έργο τους το σύγχρονο άνθρωπο, πνευματικά και κοινωνικά.

Οι Κρήτες Άγιοι έρχονται να μας μυήσουν στο «μαρτύριο της συνειδήσεως», την υπομονή και την καρτερικότητα, την καταλλαγή και τη φιλαλληλία, την αγάπη προς τον πλησίον. Μία αγάπη που αμβλύνει τις μεταξύ μας διαφορές, γεφυρώνει τα χάσματα, ανοίγει δίαυλο επικοινωνίας και αναδεικνύει τη συγχώρηση και την ανεκτικότητα στοιχεία της εν Χριστώ πορείας και πνευματικότητας.

Το παρόν βιβλίο δεν έχει ως στόχο να ασχοληθεί συστηματικά και να εκθέσει αναλυτικά όλα τα πεδία της Κρητικής Αγιολογίας. Ενδιαφέρεται να διερευνήσει άγνωστες, εν πολλοίς, πτυχές της και να εστιάσει σε πρωτότυπα θέματα που συμβάλλουν στην προαγωγή του αντικειμένου ή δίνουν αφορμή για περαιτέρω έρευνα. Οι μελέτες που καταχωρίζονται σε αυτό και αφορούν σε Αγίους που συνδέονται με την Κρήτη, προσεγγίζονται πρωτίστως εξ επόψεως Αγιολογικής και δευτερευόντως, κατά περίπτωση, εξ επόψεως Υμνολογικής και Εορτολογικής. Τα κείμενα που περιλαμβάνονται στο βιβλίο αποτελούν αντικείμενο έρευνας και συγγραφικής παραγωγής του γράφοντος για περισσότερα από δεκατέσσερα χρόνια. Κάποια από αυτά δημοσιεύονται για πρώτη φορά εδώ, ενώ κάποια άλλα καταχωρίζονται αναθεωρημένα, με διαφοροποιήσεις ως προς το περιεχόμενο ή τη βιβλιογραφική τεκμηρίωση κ.ά., σε σχέση με το κείμενο του παρελθόντος.

Στο παρόν βιβλίο καταχωρίζονται μελέτες της Κρητικής Αγιολογίας και εκλογές Κρητών Αγίων με σύντομα βιογραφικά και υμνογραφικά στοιχεία. Ακολουθεί επίσης ένα Επίμετρο Γενικής Αγιολογίας στο οποίο προσεγγίζονται συγκεκριμένες πτυχές της.

(Από την παρουσίαση του εκδότη)

 

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΚΡΗΤΙΚΗ ΑΓΙΟΛΟΓΙΑ

Πρόλογος

Συντομογραφίες

Εισαγωγή

 

1.- ΜΕΛΕΤΕΣ ΚΡΗΤΙΚΗΣ ΑΓΙΟΛΟΓΙΑΣ

Α. Κρήτες Άγιοι και Όσιοι σε Κανονικές Πράξεις διακήρυξης της Αγιότητας κατά την 25ετή Πατριαρχία του κ.κ. Βαρθολομαίου Α΄

Β. Άγιοι της Κρήτης στο «Συναξαριστή» του Αγίου Νικοδήμου του Αγιορείτου

Γ. Άγνωστοι Άγιοι των πρώτων αιώνων μετά Χριστόν της Επισκοπής Γορτύνης (Κρήτης)

Δ. Η σιελόπτυση ως μέθοδος θεραπείας από σύγχρονους Κρήτες Οσίους & χαρισματικούς Γέροντες

Ε. Συμβίωση κοινωνικών ομάδων διαφορετικών Θρησκειών σε Αγιολογικά κείμενα περί των Κρητών Αγίων κατά την περίοδο 1866 – 1913

ΣΤ. Εγκλήματα και θύματα σε βίους Κρητών Αγίων & χαρισματικών Γερόντων

Ζ. Η Αγιότητα και η Θεοσέβεια σε Κρήτες Οσίους & χαρισματικούς Γέροντες τον 20ο αιώνα

Η. Ο Όσιος Ιωσήφ ο Ηγιασμένος ως φορέας της εν Χριστώ καταλλαγής. Σπουδή στο Βίο & την Υμνογραφία του Οσίου

Θ. Ο Όσιος Νίκων ο «Μετανοείτε» με βάση τις έντυπες Ακολουθίες Αγιορειτών, υμνογράφων της Μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας. Αγιολογικές και Υμνολογικές παρατηρήσεις

Ι. Οσίου Κυρ Ιωάννου του Ξένου. Αγιολογικές & Υμνολογικές παρατηρήσεις με βάση τα νεότερα Υμνογραφικά πρός τιμήν του

ΙΑ. Ο Βίος του Οσίου πατρός Ιωάννου του Ξένου ως πηγή & οι λοιπές επιδράσεις στην Ακολουθία του στο «Κρητικό Πανάγιο»

ΙΒ. Ο Άγιος Μύρωνας Επίσκοπος Κρήτης στο Σιναϊτικό κώδικα 630. Παρατηρήσεις επί του Συναξαρίου και επί των Υμνογραφικῶν

ΙΓ. Αγιολογικά και υφολογικά στοιχεία στα Υμνογραφικά προς τιμήν του Αγίου Μάρτυρος Θεοφίλου στον Αλεξανδρινό Κώδικα 107

ΙΔ. Αγιολογικές & Εορτολογικές Παρατηρήσεις στα Υμνογραφικά προς τιμήν του Αγίου Κυρίλλου Γορτύνης σε Σιναϊτικούς κώδικες

ΙΕ. Ο διορατικός & Προορατικός Γέροντας των Λιμνών Μεραμβέλου, Εφραίμ «Χατζής – πατέρας»

 

2.- ΚΡΗΤΕΣ ΑΓΙΟΙ.

ΕΚΛΟΓΕΣ ΑΠΟ ΤΟ ΚΡΗΤΙΚΟ ΑΓΙΟΛΟΓΙΟ

α. Αγαθόπους μάρτυρας

β. Αθανάσιος Πατελάρος, Πατριάρχης Κων/πόλεως

γ. Ακάκιος ὁ νέος

δ. Ανδρέας Αρχιεπίσκοπος Κρήτης

ε. Ανδρόνικος οσιομάρτυς

στ. Γελάσιος μάρτυς

ζ. Γεράσιμος Μητροπολίτης Ρεθύμνης

η. Γρηγόριος ο εν Ακρίτᾳ

θ. Γρηγόριος ο Σιναΐτης

ι. Οι Δέκα Μάρτυρες της Κρήτης

ια. Οι Δώδεκα Μάρτυρες Στρατιώτες

ιβ. Επαινετός Επίσκοπος Γορτύνης

ιγ. Ιγνάτιος ο Σιναΐτης,

ιδ. Ιλαρίων ο νέος

ιε. Καλλίνικος Επίσκοπος Διοπόλεως

ιστ. Πέντε Κανονικές Παρθένοι

 

ΕΠΙΜΕΤΡΟ

ΓΕΝΙΚΗΣ ΑΓΙΟΛΟΓΙΑΣ

Α. Αγιότητα & Άγιοι

Β. Οι Πράξεις Διακήρυξης της Αγιότητας εξ επόψεως δομής & Περιεχομένου

Γ. Το Μαρτύριο του Αίματος & της Συνειδήσεως και ὁ ρόλος των Μαρτύρων. Εισαγωγικές παρατηρήσεις

Δ. Οι Νεομάρτυρες στη ζωή της Εκκλησίας. Αγιολογικές & Εορτολογικές Παρατηρήσεις

Ε. Η Μαρτυρία των Νεομαρτύρων στο χθες & το σήμερα

ΚΡΗΤΙΚΗ ΑΓΙΟΛΟΓΙΑ

Επίλογος

Βιβλιογραφία

Κρητικό Αγιολόγιο. Ονομαστικός Κατάλογος Αγίων & Εορτή

Ονομαστικός πίνακας Κρητών Αγίων μνημονευθέντων στο βιβλίο