Ο ΕΛΕΗΜΩΝ ΕΠΙΣΚΟΠΟΣ

Υπήρχε κάποτε ένας ευσεβής άρχοντας, που θέλησε να οικοδομήσει ένα Ιερό Ναό. Έδωσε τα χρήματα, παρεχώρησε το κτήμα και ανηγέρθη μεγάλος περικαλλής Ναός. Το όνομα του άρχοντος γράφτηκε σε μαρμάρινη πλάκα, που τοποθετήθηκε στα δεξιά της εισόδου του Ναού, για να μνημονεύεται ως κτίτωρ. Το βράδυ, όμως, Άγγελος Κυρίου έσβησε το όνομα και έγραψε στη θέση του το όνομα μιας γυναικός. Το πρωί, που το είδαν οι οικοδόμοι, το έσβησαν και έγραψαν πάλι το όνομα του άρχοντος. Το βράδυ ξαναγράφτηκε το όνομα της γυναικός, και αυτό επαναλήφθηκε αρκετές φορές. Το ανέφεραν στον άρχοντα, ο οποίος έδωσε εντολή να βρεθεί η γυναίκα. Όταν την βρήκαν και παρουσιάστηκε μπροστά του, τη ρώτησε, γιατί σβήνει το όνομά του και γράφει το δικό της. Αυτή απάντησε ότι δεν γνωρίζει τίποτε. Το βράδυ φύλαξαν άνθρωποι στην είσοδο του Ναού. Κανένας δεν πλησίασε, και όμως το όνομα πάλι είχε αλλάξει. Τότε κάλεσε πάλι ο άρχοντας τη γυναίκα και τη ρώτησε, τι έκανε και ο Κύριος γράφει το δικό της όνομα, ενώ αυτός έδωσε τα χρήματα για την ανέγερση του Ναού. Τότε του είπε: «Εγώ είμαι μια φτωχή γυναίκα και, επειδή δεν είχα να προσφέρω κάτι για τον Ναό, πήγαινα και κουβαλούσα νερό από τη βρύση κι έπιναν να ξεδιψάσουν οι αγωγιάτες και πότιζα τα άλογα, που μετέφεραν τα υλικά». Τα εύσπλαγχνα αισθήματα και οι κόποι της γυναίκας εκείνης είχαν για τον Θεό μεγαλύτερη αξία από τα χρήματα του άρχοντος.

Η αληθινή αυτή ιστορία μας θυμίζει, βέβαια, την φτωχή χήρα του Ευαγγελίου που, κατά τον λόγο του Κυρίου, «έβαλε πλείον πάντων» (περισσότερο απ’ όλους), αν και έδωσε μόνο δύο λεπτά, διότι αυτά ήταν όλα όσα είχε.

Αγαπητέ αναγνώστη, η αρετή της ελεημοσύνης δεν εξαρτάται από τα πολλά χρήματα. Ο Κύριος, που μακαρίζει τους ελεήμονες (Ματθ. 5:7), ομιλεί προς όλους. Είναι ως να λέγει: «γίνεσθε ελεήμονες», όπως αλλού λέγει: «γίνεσθε οικτίρμονες» (Λουκ. 6:36). Ο Θεός θέλει να είμαστε «εύσπλαγχνοι», «συμπαθείς», «ευαίσθητοι» στην ανάγκη ή την θλίψη του πλησίον. Έτσι θα προστρέχουμε πρόθυμα και με χαρά στη βοήθειά του. Είτε αυτός έχει ανάγκη από χρήματα, ή παρηγοριά στο πένθος του ή συντροφιά στη μοναξιά του.

Ως έμπρακτη αγάπη, λοιπόν, η ελεημοσύνη ανεβάζει τον άνθρωπο στον Θεό. Γι’ αυτό λέγει η Αγία Γραφή: «δανείζει Θεώ ο ελεών πτωχόν» (Παρ. 19:17) και «ελεημοσύνη εκ θανάτου ρύεται» (Τωβ. 4:10). Και ο ιερός Χρυσόστομος ονομάζει την ελεημοσύνη «βασίλισσα των αρετών» (P.G. 55, 518D). Ο άγιος Ιωάννης ο Ελεήμων υπήρξε ποταμός ελεημοσύνης – γι’ αυτό έλαβε και την τόσο τιμητική επωνυμία – αλλά και μεγάλος καθηγητής της. Αυτό μας παρεκίνησε να παρουσιάσουμε ταπεινά, με τις φτωχές μας δυνάμεις και μεγίστη ευλαβεία, την ολόφωτη αγιώτατη ζωή του: Για να μαθητεύσουμε όλοι στα πόδια του και να γίνουμε μιμηταί του. Για ν’ αξιωθούμε του ελέους και της ευλογίας του Κυρίου μας, όπως υπεσχέθη στους ελεήμονες, «ότι αυτοί ελεηθήσονται».

(Απόσπασμα από τον πρόλογο του βιβλίου)

 

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Πατριαρχική ευλογία

Πρόλογος Β’ Εκδόσεως

Πρόλογος

Ευδοκία Θεού Πατριάρχης

Λειτουργός ελεημοσύνης

• Επίσκεψη της Ελεημοσύνης
• Ελεήμων και ταπεινός
• Απάντηση στη δοκιμασία
• Το ακριβό πάπλωμα
• Υπόδειγμα ωφελείας
• Ο μισθός της ελεημοσύνης
• Παράδειγμα που κινητοποιεί
• Οι κύριοί του

Όργανο δικαιοσύνης

• Κέρδος με του Θεού τη βοήθεια
• Αποκάλυψη της παρακοής
• Το τέλος μιας φιλονεικίας
• Άμεση απόδοση δικαιοσύνης

Φυλακή από την κατάκριση

• Ο Αββάς Βιτάλιος
• Μόνος ο Θεός κρίνει

Πλούσιες Θείες ανταποδόσεις

Υπομονή σε δοκιμασίες

• Δεν «πούλησε» την Ιερωσύνη

Μεγαλείο ψυχής

Λόγοι και έργα νουθεσίας

• Ο φιλάργυρος γίνεται ελεήμων
• Η ιστορία του Πέτρου

Ο Θεός τον εδόξασε

• Η κοίμηση του Αγίου
• Θαυμαστή συγχώρηση
• Η οπτασία του Σαββίνου
• Μύρο
• Η Εκκλησία τον μεγαλύνει
• Εικόνες