ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΡΗΓΙΝΟΥ ΣΤΗ ΣΚΟΠΕΛΟ
Με τη χάρη του Αγίου μας Ρηγίνου και την ευχή του Επισκόπου Χαλκίδος, Ιστιαίας και Βορείων Σποράδων κ. Χρυσοστόμου, παρουσιάζω αυτό το ιστορικό σχεδίασμα σχετικά με το μοναστήρι Του, που για αιώνες κοσμεί το νησί μας, τη Σκόπελο.
Ευελπιστώ, όπως αυτή η μελέτη έχει και συνέχεια από άλλους. Νεώτερους του υποφαινομένου. Γιατί το αξίζουν, τόσο ο Άγιος όσο και η ίδια η Σκόπελος.
Ευχαριστώ από τη θέση αυτή τον καθένα που με βοήθησε, ώστε να περατωθεί αυτή η μελέτη. Κι είναι πολλοί αυτοί… […]
(Απόσπασμα από τον πρόλογο του βιβλίου)
Νοτιοδυτικά της Χώρας της Σκοπέλου και λίγο πιο πάνω από τον ναό του Αγίου Νικολάου του νέου, βρίσκεται η Μονή του Αγίου Ρηγίνου. Πρόκειται για συγκρότημα κτιρίων, τα οποία έχουν ανακαινισθεί μετά τους σεισμούς του 1965, γι’ αυτό και χάθηκαν πολλά στοιχεία της παλαιάς και, φυσικά, παραδοσιακής αρχιτεκτονικής.
Το μοναστηράκι αυτό μνημονεύεται στον Κατάλογο του Καισάριου Δαπόντε, ως εξής:
«Γ’ Τα μοναστήρια. ι. Ο Άγιος Ρηγίνος επίσκοπος Σκοπέλου∙ εορτάζεται κε’ Φεβρουαρίου»
Σύμφωνα δε με την περιγραφή του Επισκόπου Σκιάθου και Σκοπέλου Ευγενίου, το μοναστηράκι αυτό «ήταν περιτειχισμένον, η εκκλησία εις το μέσον, είχε [δε] κελλία τρία με υπόγεια». Πράγματι, μέχρι να κτιστεί ο νέος ναός στη θέση του υπήρχε «μία μονόκλιτος καμαροσκέπαστος βασιλική», μικρών διαστάσεων, «η επιστεγαμένη με πλάκες του Πηλίου και έκειτο εις την βορειοδυτικήν πλευράν της Μονής» η οποία είχε αντικαταστήσει παλαιότερο ή παλαιότερους ναούς, άγνωστο, μέχρι σήμερα, το πότε ακριβώς κτίστηκαν.
Η καμαροσκέπαστος βασιλική, ασφαλώς μαζί με το συγκρότημα των κελλίων, πρέπει να κτίστηκαν στις αρχές του 18ου αιώνα, σύμφωνα με την επιγραφή που υπήρχε στην είσοδο της Μονής και είχε ως εξής:
+ΕΤΟΣ ΑΠΟ ΧΡΙΣΤΟΥ 1728 ΑΝΑΚΑΙΝΙΣΘΗ Η ΠΑΡΟΥΣΑ ΜΟΝΗ ΔΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ ΔΩΡ[Ο] ΘΕΟΥ ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΚΕ ΔΑΠ[Α]ΝΗΣ ΤΩΝ ΧΡΙΣΤΙΑΝΩΝ. […]
(Απόσπασμα από το περιεχόμενο του βιβλίου)
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
ΠΡΟΣΗΜΕΙΩΣΗ
Ιστορικό σχεδίασμα περί της ΙΕΡΑΣ ΜΟΝΗΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΡΗΓΙΝΟΥ ΣΤΗ ΣΚΟΠΕΛΟ
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 1
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 2