ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΟ ΥΠΟΓΕΙΟ
Πάνω σε μια αντιστροφή της Δελφικής προστακτικής «γνώθι σαυτόν», στηρίχτηκε το διανοητικό οικοδόμημα ενός ανθρώπου μυστικόπαθου του και ταλαιπωρημένου, του οποίου ολόκληρη η ζωή σπαταλήθηκε στους χώρους του πνευματικού του «υπογείου». Πρόκειται για τον υποχθόνιο ανώνυμο ντοστογιεφσκικό ήρωα, ο οποίος ορύεται από τα βάθη της συνείδησής του: όχι δεν είναι καλό να γνωρίζει ο άνθρωπος τον εαυτό του.
Ο άνθρωπος αυτός φαίνεται πως ενστερνίσθηκε το αρχαιοελληνικό ρητό, το πραγματοποίησε και τελικώς αποδεικνύοντας το λάθος του το απέρριψε…
(Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου)
Είμαι ένας άρρωστος άνθρωπος… είμαι ένας κακός άνθρωπος. Ένας άχαρος άνθρωπος. Νομίζω ότι μου πονάει το συκώτι. Όμως δεν καταλαβαίνω τίποτα από την αρρώστια μου, κι αληθινά δεν ξέρω τι μου πονάει. Δεν κάνω καμιά θεραπεία και ποτέ δεν έκανα, αν και εκτιμώ την ιατρική και τους ιατρούς. Είμαι επίσης προληπτικούς μέχρι υπερβολής, αλλά τόσο όσο να εκτιμώ την ιατρική. (Είμαι αρκετά μορφωμένος ώστε να μην είμαι προληπτικός, αλλά είμαι προληπτικός). Όχι, από κακία δεν θέλω να θεραπευθώ. Να, ασφαλώς εσείς δεν το καταλαβαίνετε αυτό. Εγώ όμως το καταλαβαίνω. Εγώ, εννοείται πως δεν δύναμαι να εξηγήσω ποιόν θα μπορούσα να βλάψω σ’ αυτή την περίπτωση με την κακία μου. Γνωρίζω άριστα πως ούτε και τους ιατρούς θα ζημίωνα, μην πηγαίνοντας σ’ αυτούς για θεραπεία∙ γνωρίζω καλύτερα από τον καθένα πως με όλα αυτά βλάπτω αποκλειστικά τον εαυτό μου και κανέναν άλλο. Όμως, αν θεραπεύομαι, το κάνω από κακία. Πονάει το συκώτι μου, έ, ασ’ το να πονάει ακόμη περισσότερο.
Έτσι ζω πολύ καιρό τώρα, είκοσι χρόνια περίπου,. Άλλοτε εργαζόμουν, τώρα όχι. Ήμουν ένας κακός υπάλληλος. Ήμουν αγενής κι έβρισκα ευχαρίστηση σ’ αυτό. Αφού δεν δεχόμουν δωροδοκίες, έπρεπε να ανταμείβομαι τουλάχιστον μ’ αυτό. […]
(Απόσπασμα από το περιεχόμενο του βιβλίου)
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΟ ΥΠΟΓΕΙΟ
Το υπόγειο
Με αφορμή το χιονόνερο
ΕΠΙΜΕΤΡΟ
«Ζήτω το υπόγειο!», «Στο διάβολο το υπόγειο»